Thuế Suất Là Gì? Khái Niệm Và Các Loại Thuế Suất Hiện Nay

Thuế suất là một thuật ngữ quan trọng trong hệ thống thuế của mỗi quốc gia, đóng vai trò quyết định trong việc tính toán nghĩa vụ thuế của cá nhân, tổ chức. Vậy thuế suất là gì? Trong bài viết này, Luật Đại Bàng sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về khái niệm thuế suất, các loại thuế suất phổ biến hiện nay được quy định trong hệ thống thuế của Việt Nam.

Thuế suất là gì?

Thuế suất là gì là câu hỏi đang được khá nhiều người quan tâm. Thuế suất chính là mức tỷ lệ được áp dụng để tính số tiền thuế mà cá nhân hoặc tổ chức phải nộp cho nhà nước, dựa trên giá trị của đối tượng chịu thuế. 

Thông thường, thuế suất được thể hiện dưới dạng phần trăm (%) và có sự khác biệt tùy thuộc vào loại thuế, chủ thể nộp thuế và các điều kiện cụ thể liên quan. Đây là căn cứ quan trọng để xác định số tiền thuế phải nộp đối với từng trường hợp cụ thể.

Thuế suất là mức thuế phải nộp dựa trên giá trị của đối tượng chịu thuế 
Thuế suất là mức thuế phải nộp dựa trên giá trị của đối tượng chịu thuế

Mỗi quốc gia thường áp dụng các mức thuế suất khác nhau cho các loại thuế. Ví dụ như thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế tài sản, và thuế giá trị gia tăng, tùy thuộc vào chính sách kinh tế và xã hội của từng quốc gia.

Tìm hiểu các loại thuế suất hiện nay tại Việt Nam 

Bên cạnh thắc mắc “Thuế suất là gì?” thì vấn đề các loại thuế suất hiện nay tại Việt Nam cũng nhận được sự quan tâm lớn từ cá nhân và doanh nghiệp. Dưới đây là tổng quan về các loại thuế suất phổ biến tại Việt Nam: 

Thuế thu nhập cá nhân

Thuế suất thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương và tiền công được áp dụng theo biểu thuế suất lũy tiến từng phần. Biểu thuế suất lũy tiến từng phần được thiết kế thành nhiều bậc, mỗi bậc thuế tương ứng với một mức thuế suất cụ thể. 

Thuế suất sẽ tăng dần khi cơ sở thuế nằm ở các bậc cao hơn. Thuế được tính toán riêng biệt cho từng phần thu nhập thuộc mỗi bậc thuế, và tổng số thuế phải nộp sẽ là tổng hợp của tất cả các phần thuế được tính theo từng bậc. Cách tính này đảm bảo sự công bằng, vì người có thu nhập cao hơn sẽ đóng thuế cao hơn, tương ứng với phần thu nhập vượt qua các bậc thấp hơn trong biểu thuế.

Thuế thu nhập doanh nghiệp

Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là loại thuế áp dụng trên phần thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp. Mỗi năm, Nhà nước quy định mức thuế suất cụ thể cho loại thuế này. 

Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp được quy định cụ thể
Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp được quy định cụ thể

Trong giai đoạn từ năm 2016 đến 2019, mức thuế suất TNDN phổ biến được áp dụng là 20%. Đến năm 2020, do tác động của dịch bệnh Covid-19, chính sách thuế TNDN đã có sự thay đổi để hỗ trợ doanh nghiệp. Theo đó, các doanh nghiệp có tổng doanh thu không vượt quá 200 tỷ đồng được giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp.

Tuy nhiên, quy định này không áp dụng cho một số doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực đặc thù như dầu khí, khai thác mỏ tài nguyên quý, và các ngành nghề tương tự. Đây là một phần trong chính sách điều chỉnh linh hoạt để thích ứng với tình hình kinh tế đặc biệt.

Thuế giá trị gia tăng

Theo Luật Thuế Giá Trị Gia Tăng năm 2008, thuế giá trị gia tăng (VAT) là loại thuế áp dụng trên phần giá trị tăng thêm của hàng hóa và dịch vụ qua các giai đoạn từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng. Điểm đặc biệt của loại thuế này là chỉ tính trên phần giá trị tăng thêm, không phải toàn bộ giá trị của hàng hóa hay dịch vụ. Hiện tại, thuế giá trị gia tăng được quy định với 03 mức thuế suất như sau:

  • 0%: Áp dụng cho hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu, vận tải quốc tế, và một số đối tượng khác theo quy định pháp luật.
  • 5%: Dành cho các mặt hàng thiết yếu như nước sạch, nông sản, thủy sản chưa qua chế biến, thuốc phòng bệnh và chữa bệnh, cùng một số hàng hóa, dịch vụ quan trọng khác.
  • 10%: Áp dụng phổ biến với hầu hết các hàng hóa và dịch vụ khác, trừ những trường hợp thuộc diện chịu thuế suất 0% hoặc 5%.

Hệ thống thuế suất này giúp phân loại và điều tiết hợp lý từng nhóm hàng hóa, dịch vụ, phù hợp với chính sách kinh tế và nhu cầu xã hội.

Thuế bảo vệ môi trường

Thuế suất thuế bảo vệ môi trường là thuế suất tuyệt đối, có nghĩa là mức thuế được ấn định bằng một giá trị cố định dựa trên đơn vị vật lý của cơ sở thuế. Các mặt hàng chịu thuế bảo vệ môi trường hiện nay chủ yếu thuộc nhóm hàng khoáng sản và xăng dầu. Mức thuế mà các mặt hàng này phải nộp được quy định cụ thể trong khoản 1 Điều 1 của Nghị quyết 579/2018/UBTVQH14.

Thuế suất thuế bảo vệ môi trường là loại thuế suất tuyệt đối
Thuế suất thuế bảo vệ môi trường là loại thuế suất tuyệt đối

Thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt

Thuế tiêu thụ đặc biệt là một loại thuế gián thu được áp dụng đối với một số hàng hóa và dịch vụ mang tính chất xa xỉ. Mục đích của thuế này là điều tiết sản xuất, nhập khẩu và tiêu dùng trong xã hội, đồng thời tác động đến thu nhập của người tiêu dùng. 

Thuế tiêu thụ đặc biệt góp phần tăng thu ngân sách nhà nước và nâng cao công tác quản lý đối với các sản phẩm, dịch vụ chịu thuế. Mặc dù thuế này do các cơ sở sản xuất trực tiếp nộp, nhưng người tiêu dùng mới là đối tượng chịu thuế thực tế, vì thuế sẽ được cộng vào giá bán của hàng hóa, dịch vụ.

Thuế xuất nhập khẩu

Thuế nhập khẩu là một loại thuế gián thu được áp dụng đối với hàng hóa và sản phẩm được phép xuất, nhập khẩu vào Việt Nam. Mức thuế suất của thuế nhập khẩu được quy định cụ thể trong các biểu thuế và có sự khác biệt tùy theo từng loại hàng hóa. Các mức thuế suất cơ bản của thuế nhập khẩu bao gồm:

Thuế suất thuế xuất nhập khẩu sẽ có sự khác biệt tùy vào loại hàng hóa 
Thuế suất thuế xuất nhập khẩu sẽ có sự khác biệt tùy vào loại hàng hóa
  • Thuế suất ưu đãi đặc biệt: Đây là loại thuế áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia hoặc vùng lãnh thổ có cam kết hoặc thỏa thuận mức ưu đãi đặc biệt với Việt Nam.
  • Thuế suất ưu đãi: Dành cho hàng hóa có xuất xứ từ quốc gia hoặc vùng lãnh thổ thực hiện quy chế đối xử tối huệ quốc (MFN) trong quan hệ thương mại với Việt Nam.
  • Thuế suất thông thường: Áp dụng đối với hàng hóa không thuộc hai nhóm trên, với mức thuế suất thông thường là 150%.

Lời kết

Việc hiểu rõ thuế suất là gì và các loại thuế suất hiện nay giúp bạn tuân thủ đúng các quy định của pháp luật và hoàn thành nghĩa vụ thuế.

Nếu bạn gặp khó khăn trong việc tính toán thuế hay cần sự hỗ trợ chuyên nghiệp, dịch vụ tư vấn thuế từ các chuyên gia sẽ giúp bạn giải quyết những vấn đề phức tạp này. Luật Đại Bàng cung cấp dịch vụ tư vấn thuế uy tín, với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trong việc xác định và áp dụng thuế suất đúng cách, tối ưu chi phí và giảm thiểu rủi ro pháp lý.