Khi nói đến mối tương quan giữa người đóng thuế và người thu thuế, chúng ta sẽ có hai loại là thuế trực thu và thuế gián thu. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng đi giải đáp về thuế trực thu là gì, những loại thuế trực thu hiện hành tại Việt Nam và các quy định khác có liên quan đến loại thuế này.
Tìm hiểu tổng quan về khái niệm thuế trực thu là gì?
Khi tìm hiểu về thuật ngữ thuế trực thu và thuế gián thu, chúng ta sẽ thấy chúng được sử dụng rất phổ biến, đặc biệt là trong nghiên cứu và giảng dạy. Tuy nhiên, các văn bản pháp luật về thuế lại không giải thích thế nào là thuế trực thu và thuế gián thu.
Thuế trực thu và thuế gián thu không phải là tên của một loại sắc thuế cụ thể nào đó như thuế giá trị gia tăng hoặc thuế thu nhập cá nhân. Thay vào đó, thuế trực thu và thuế gián thu là cách để phân loại thuế theo nhóm khi căn cứ vào mối quan hệ giữa cơ quan thuế với người chịu thuế.
Theo đó, căn cứ mối quan hệ này có thể hiểu như sau: Thuế trực thu là một loại thuế mà người có nghĩa vụ nộp thuế sẽ đồng thời là người phải chịu thuế. Hay nói theo cách khác, người nộp thuế và người chịu thuế sẽ là một (người nộp thuế sẽ không thể chuyển nghĩa vụ thuế của mình cho các đối tượng khác).
Những điểm đặc trưng khi nhắc đến thuế trực thu là gì?
Để có thể nhận diện một sắc thuế là thuế trực thu hay để phân biệt được với các loại thuế gián thu thì ta cần thiết phải thông qua những đặc điểm sau:
- Người nộp thuế sẽ đồng thời là người chịu thuế, đây là đặc điểm khác biệt nổi bật so với những loại thuế gián thu.
- Thông thường, thuế trực thu sẽ là những loại thuế đánh vào thu nhập và tài sản.
- Thuế trực thu đảm bảo sự công bằng trong điều tiết thu nhập thặng dư của người nộp thuế. Nhưng việc tăng mức đóng thuế trực thu có thể gây ra phản ứng ngược từ người nộp thuế, từ đó không khuyến khích việc công khai thu nhập của người nộp thuế.
- Thuế trực thu có thể gây ra sự phản ứng về thuế đối với người nộp thuế vì không có sự chuyển dịch về thuế ( ngược lại với thuế gián thu), đặc biệt là thuế thu nhập cá nhân khi số thuế phải nộp cần phụ thuộc vào thuế suất lũy tiến (khi thu nhập càng cao thì thuế suất càng lớn).
- Bên cạnh đó, thuế trực thu có cơ chế đảm bảo người nộp thuế cần phải thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định, tuy nhiên vẫn thường xảy ra việc trốn thuế. Do đó, hiệu quả của việc thu những loại thuế này sẽ phụ thuộc rất lớn vào ý chí tự giác của người nộp thuế.
Những loại thuế trực thu hiện nay tại Việt Nam
Hiện nay, thuế trực thu gồm một số loại thuế nhưng phổ biến nhất chính là thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp:
Thuế trực thu cá nhân
Thuế thu nhập cá nhân là khoản tiền mà các cá nhân có thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công hoặc những nguồn thu nhập khác cần phải đóng vào ngân sách nhà nước và tuân theo quy định của pháp luật liên quan
Căn cứ theo Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 và những văn bản hướng dẫn thi hành, thuế thu nhập cá nhân sẽ áp dụng với người nộp thuế khi họ có thu nhập chịu thuế từ những nguồn thu sau:
- Thu nhập từ tiền lương, tiền công và các khoản tương tự (đối với cá nhân không có người phụ thuộc) sẽ chịu thuế thu nhập cá nhân nếu tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công vượt 11 triệu đồng mỗi tháng, sau khi đã trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc và những đóng góp khác như từ thiện, nhân đạo,….
- Thu nhập từ hoạt động kinh doanh (áp dụng cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) sẽ bị tính thuế nếu doanh thu trong năm dương lịch vượt 100 triệu đồng.
- Nguồn thu nhập từ hoạt động đầu tư vốn
- Nguồn thu nhập có được từ chuyển nhượng bất động sản.
- Nguồn thu nhập từ giao dịch chuyển nhượng vốn.
- Nguồn thu nhập có được từ trúng thưởng.
- Nguồn thu nhập từ quyền tác giả, sở hữu trí tuệ
- Nguồn thu nhập từ việc nhượng quyền kinh doanh
- Thu nhập thông qua nhận thừa kế
- Nguồn thu nhập từ hoạt động nhận quà tặng.
Thuế trực thu doanh nghiệp
Thuế thu nhập doanh nghiệp là một loại thuế trực thu, được xác định dựa trên cơ sở thu nhập tính thuế trong kỳ tính thuế và thuế suất tương ứng. Để tính toán được số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp thì người nộp thuế sẽ cần xác định chính xác thu nhập tính thuế trong kỳ và thuế suất theo quy định.
Để xác định được thu nhập tính thuế, cần xác định doanh thu, chi phí được trừ, thu nhập được miễn thuế (nếu có), những khoản thu nhập khác (nếu có), phần trích lập quỹ khoa học và công nghệ (nếu có) và những khoản lỗ được kết chuyển theo quy định (nếu có).
Mức thuế suất thuế thu nhập đối với doanh nghiệp thường là 20%, trừ một số ngành nghề hoặc khu vực được áp dụng thuế suất ưu đãi hoặc một số lĩnh vực được áp dụng thuế suất rất cao như khai thác tài nguyên quý hiếm như bạch kim, vàng, bạc, thiếc, wonfram, antimoan, đá quý, đất hiếm,…
Lời kết
Bài viết trên đây đã đưa ra những thông tin để giúp bạn trả lời câu hỏi thuế trực thu là gì? Việc tối ưu hóa các vấn đề về thuế không chỉ giúp doanh nghiệp hoạt động minh bạch, tuân thủ đúng pháp luật mà còn tiết kiệm chi phí và thời gian xử lý. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và dịch vụ chuyên nghiệp, Luatdaibang.net là đối tác đáng tin cậy, giúp bạn giải quyết mọi thách thức về luật và tư vấn thuế một cách hiệu quả nhất.
Hãy để Luật Đại Bàng đồng hành cùng bạn trên hành trình phát triển bền vững và an toàn. Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn và trải nghiệm dịch vụ tốt nhất!
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.net
- Email: ceohoangvanminh@gmail.com
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam