Khiếu Nại Là Gì? Mẫu Đơn Khiếu Nại Mới Và Chuẩn Hiện Nay

Khiếu nại là gì là câu hỏi được nhiều cá nhân, tổ chức quan tâm khi gặp và phải giải quyết các vấn đề liên quan đến quyết định hành chính hoặc tranh chấp hành chính. Việc hiểu rõ về khái niệm, quyền, nghĩa vụ, quy trình và cách làm đơn sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình một cách hiệu quả. Bài viết dưới đây từ Luật Đại Bàng sẽ giúp cung cấp đầy đủ các thông tin pháp lý liên quan đến việc này cho bạn.

Khiếu nại là gì?

Quyền khiếu nại là một trong những quyền thiết yếu của người dân, đã được Hiến pháp nước ta công nhận và bảo vệ. Việc thực thi quyền này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo công bằng và minh bạch trong quản lý nhà nước.

Khiếu nại là yêu cầu xem xét hành vi, quyết định trái pháp luật
Khiếu nại là yêu cầu xem xét hành vi, quyết định trái pháp luật

Vậy khiếu nại là gì? Căn cứ theo quy định tại Điều 2 Luật Khiếu nại năm 2011 (LKN 2011), đây là hành vi do cá nhân, tổ chức hoặc cán bộ, công chức thực hiện theo quy trình pháp luật quy định, nhằm yêu cầu cơ quan hoặc người có thẩm quyền xem xét lại các quyết định hành chính, hành vi hành chính hay quyết định kỷ luật khi cho rằng những hành động đó vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ.

Trong đó:

  • Quyết định hành chính là văn bản pháp lý được ban hành bởi cơ quan hành chính nhà nước hoặc cá nhân có thẩm quyền trong cơ quan đó nhằm giải quyết một vấn đề cụ thể thuộc phạm vi quản lý hành chính, được áp dụng một lần cho một hoặc một số đối tượng nhất định.
  • Hành vi hành chính bao gồm việc cơ quan hành chính nhà nước hoặc cá nhân có thẩm quyền trong cơ quan này thực hiện hoặc từ chối thực hiện nhiệm vụ, công vụ mà pháp luật quy định.
  • Quyết định kỷ luật là văn bản do người đứng đầu cơ quan hoặc tổ chức ban hành để xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức thuộc quyền quản lý, theo đúng quy định pháp luật hiện hành. 

Đối tượng có quyền khiếu nại

Các cá nhân, cán bộ, công chức hay tổ chức đều có quyền khiếu nại
Các cá nhân, cán bộ, công chức hay tổ chức đều có quyền khiếu nại

Căn cứ vào khoản 2 Điều 2 LKN 2011 xác định rằng đối tượng có quyền thực hiện việc này có thể là công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo đúng quy định của pháp luật.

Các cơ quan, tổ chức được quyền yêu cầu xem xét lại quyết định hoặc hành vi hành chính nếu những hành vi này ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Đối với cán bộ, công chức, họ có thể đề nghị rà soát lại các quyết định kỷ luật áp dụng cho bản thân.

Chủ thể thực hiện quyền này phải là những người bị tác động trực tiếp bởi các quyết định hoặc hành vi hành chính đang bị phản đối. Quá trình này phải tuân theo đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.

Các mục đích của quyền khiếu nại là gì?

Đây là một công cụ pháp lý được cá nhân hoặc tổ chức sử dụng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi bị ảnh hưởng bởi các quyết định, hành vi hoặc chính sách sai trái từ phía cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền. Thông qua việc này, người dân có thể yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xem xét lại các hành vi hành chính không đúng quy định, qua đó bảo đảm quyền lợi chính đáng không bị xâm phạm.

Việc làm này nhằm bảo vệ cá nhân người phản ánh, đồng thời góp phần duy trì tính nghiêm minh của pháp luật. Qua đó, các quy định pháp lý liên quan đến quyền và lợi ích của các cá nhân, tổ chức được thực hiện đúng đắn, giúp ngăn chặn tình trạng lạm quyền hoặc vi phạm pháp luật trong bộ máy hành chính nhà nước.

Các hình thức khiếu nại

Những cách thức phổ biến để khiếu nại là gì?
Những cách thức phổ biến để khiếu nại là gì?

Theo quy định tại Điều 8 LKN 2011, có 2 hình thức để thực hiện, gồm:

  • Trường hợp bằng đơn: Người gửi phải điền rõ ràng, đúng quy định về hình thức và nội dung; cụ thể, đơn cần ghi ngày, tháng, năm lập; đầy đủ họ tên và địa chỉ người làm đơn; đối tượng bị phản ánh; lý do, nội dung cùng các tài liệu minh chứng liên quan và đề xuất hướng xử lý. Để đơn có hiệu lực, người gửi đơn bắt buộc phải ký tên hoặc điểm chỉ xác nhận.
  • Trường hợp thực hiện trực tiếp: Cán bộ có thẩm quyền tiếp nhận sẽ hướng dẫn người đến phản ánh viết đơn theo mẫu hoặc tự mình ghi lại nội dung việc này thành văn bản. Sau khi nội dung được lập thành văn bản, người lập đơn phải ký tên hoặc điểm chỉ xác nhận thông tin đã được ghi nhận đầy đủ và chính xác.

Quy trình thực hiện khiếu nại là gì?

Thủ tục khiếu nại được tiến hành qua 5 bước
Thủ tục khiếu nại được tiến hành qua 5 bước

Các bước tiến hành thủ tục này gồm:

  • Bước 1: Người gửi đơn thực hiện bằng cách đến trực tiếp hoặc gửi đơn.
  • Bước 2: Cơ quan có trách nhiệm tiếp nhận và thụ lý đơn.
  • Bước 3: Cơ quan có thẩm quyền tiến hành xác minh các nội dung được nêu trong đơn
  • Bước 4: Cơ quan thông báo kết quả giải quyết và tiến hành tổ chức buổi đối thoại.
  • Bước 5: Cơ quan ban hành quyết định xử lý và tiến hành thực hiện quyết định đó. 

Mẫu đơn khiếu nại

Những nội dung cần điền trong đơn khiếu nại là gì?
Những nội dung cần điền trong đơn khiếu nại là gì?

Mẫu đơn khiếu nại được ban hành kèm trong Nghị định 124/2020/NĐ-CP và hướng dẫn để viết tờ đơn này như sau:

(1) Tên cơ quan, tổ chức hay cá nhân có quyền thẩm định và xử lý.

(2) Họ và tên cùng địa chỉ của người gửi đơn:

  • Trường hợp là đại diện của cơ quan, tổ chức khi thực hiện việc này, cần ghi rõ chức vụ và tên cơ quan, tổ chức mà mình đại diện.
  • Nếu người gửi đơn được ủy quyền, cần nêu rõ cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân ủy quyền.

(3) Nếu người gửi không có hộ chiếu hoặc thẻ căn cước công dân thì ghi thông tin theo giấy tờ tùy thân khác.

(4) Ghi rõ tên và địa chỉ của cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân là đối tượng bị phản ánh.
(5) Trình bày nội dung muốn xem xét đối với quyết định hoặc hành vi hành chính cụ thể (nêu rõ là lần đầu hay lần thứ hai).

(6) Trình bày ngắn gọn nội dung, lý do và yêu cầu cụ thể đối với việc cần giải quyết.

Thời hiệu khiếu nại

Theo quy định ở Điều 9, LKN 2011, thời hạn hợp lệ để nộp đơn phản ánh là 90 ngày, tính từ ngày cá nhân chính thức nhận được quyết định hành chính hoặc có đủ cơ sở để nhận biết hành vi hành chính đó. Trường hợp do lý do khách quan như ốm đau, thiên tai, địch họa, công tác xa hay đi học mà không thể thực hiện việc phản hồi đúng thời hạn, thì khoảng thời gian bị ảnh hưởng bởi những yếu tố này sẽ không được tính vào thời hiệu xử lý.

Hiểu rõ khiếu nại là gì cũng như quy trình thực hiện đúng theo pháp luật là điều kiện cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cá nhân, tổ chức trong thời đại hiện nay. Nếu bạn đang cần tư vấn hoặc hỗ trợ pháp lý về vấn đề nói trên, đừng ngần ngại liên hệ ngay qua Luatdaibang.net để nhận tư vấn pháp luật nhé!