Xóa Án Tích Là Gì? Các Hình Thức Xóa Án Tích Hiện Nay

Xóa án tích là một bước quan trọng giúp người bị kết án có thể phục hồi các quyền lợi đã mất sau khi hoàn thành nghĩa vụ pháp lý. Hiện tại, thủ tục xin xóa án tích đã được điều chỉnh để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người xin. Việc hiểu rõ về thủ tục này sẽ giúp những người có nhu cầu sớm hoàn thành quá trình và tái hòa nhập với xã hội.

Xóa án tích là gì?

Xóa án tích là chế định nhân đạo trong pháp luật hình sự tại Việt Nam cho phép người đã bị kết án được coi như chưa từng bị kết án nếu đáp ứng các điều kiện theo luật quy định. Điều này sẽ giúp xóa bỏ hậu quả pháp lý của việc phạm tội tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái hòa nhập cộng đồng và xây dựng lại cuộc sống.

Cách hình thức xóa án tích hiện nay

Theo Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) có ba hình thức xóa án tích cụ thể như sau:

Đương nhiên được xóa án tích

Đây là hình thức xóa án tích áp dụng cho người bị kết án không thuộc các tội quy định tại Chương XIII về xâm phạm an ninh quốc gia và Chương XXVI về phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh của Bộ luật Hình sự. Người đó phải chấp hành xong hình phạt chính, hình phạt bổ sung (nếu có), các quyết định khác của bản án và không không phạm tội mới trong thời hạn luật định.

Thời hạn này tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hình phạt đã chấp hành:

• 01 năm đối với hình phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù nhưng được hưởng án treo.
• 02 năm đối với hình phạt từ đến 05 năm.
• 03 năm đối với hình phạt tù từ trên 05 đến 15 năm.
• 05 năm đối với hình phạt tù trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

Theo quyết định của tòa án 

Đây là hình thức xóa án tích áp dụng cho người bị kết án về các tội thuộc chương XIII và XXVI của Bộ luật Hình sự. Sau khi chấp hành xong hình phạt chính, hình phạt bổ sung (nếu có), các quyết định khác của bản án và không phạm tội mới trong thời hạn luật định người đó có thể nộp đơn xin.

Tòa án sẽ xem xét căn cứ vào tính chất của tội phạm đã thực hiện, thái độ chấp hành pháp luật và thái độ lao động của người bị kết án để quyết định việc thực hiện xóa án tích. Thời hạn không phạm tội mới trước khi xóa án cũng tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hình phạt đã chấp hành.

• 03 năm đối với hình phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 05 năm.
• 05 năm đối với hình phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm.
• 07 năm đối với hình phạt tù trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

Trường hợp đặc biệt

Áp dụng cho người bị kết án có những biểu hiện tiến bộ rõ rệt và đã lập công, được cơ quan hoặc tổ chức nơi người đó công tác hoặc tại chính quyền địa phương nơi người đó cư trú đề nghị. Tòa án có thể quyết định xóa án tích nếu người đó đã chấp hành được ít nhất là một phần ba thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 70 và khoản 2 Điều 71 của Bộ luật Hình sự.

Xin xóa án tích ở đâu? 

• Đối với trường hợp đương nhiên được xóa án tích: Người bị kết án có thể nộp đơn yêu cầu tại Sở Tư pháp của tỉnh hoặc thành phố nơi mình thường trú để cấp phiếu lý lịch tư pháp chứng minh mình không còn có án tích. 
• Đối với trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án hoặc trong những trường hợp đặc biệt: Người bị kết án phải nộp hồ sơ cho Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án để làm thủ tục xóa án.

Hồ sơ thực hiện xóa án tích 

Để được xem xét xóa án, người bị kết án cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ gồm các giấy tờ sau:

Trường hợp đương nhiên được xóa án tích

1. Tờ khai yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp, được lập theo mẫu quy định hiện hành.
2. Bản sao có chứng thực Căn cước công dân của người đã bị kết án.
3. Giấy xác nhận của trại giam nơi người đó chấp hành án, thể hiện đã hoàn tất việc thi hành hình phạt tù.
4. Văn bản xác nhận từ cơ quan thi hành án dân sự cho thấy người bị kết án đã hoàn thành đầy đủ các nghĩa vụ tài chính bao gồm bồi thường thiệt hại, án phí và tiền phạt.
5. Giấy chứng nhận của Công an cấp huyện nơi cư trú, xác nhận trong thời gian chấp hành án, người bị kết án không vi phạm pháp luật hoặc thực hiện hành vi phạm tội mới.

Trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án hoặc trường hợp đặc biệt

1. Đơn xin xóa án tích, được lập theo mẫu quy định của Tòa án có thẩm quyền.
2. Giấy xác nhận từ cơ sở giam giữ cho thấy người bị kết án đã chấp hành xong hình phạt tù.
3. Văn bản xác nhận của cơ quan thi hành án dân sự, chứng minh các nghĩa vụ như bồi thường thiệt hại, nộp án phí và tiền phạt đã được thực hiện đầy đủ.
4. Giấy chứng nhận do Công an cấp Quận/Huyện nơi người bị án cư trú cấp, xác nhận người này không có hành vi phạm tội mới kể từ khi thi hành án.
5. Bản sao căn cước công dân có chứng thực theo quy định pháp luật.
6. Đối với trường hợp đặc biệt: Văn bản đề nghị của cơ quan, tổ chức nơi người có án tích công tác hoặc chính quyền địa phương tại nơi người đó đang cư trú.

Thủ tục xin xóa án tích cập nhất mới nhất

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về thủ tục xin xóa án tích cập nhật mới nhất, bạn có thể tham khảo: 

Trường hợp đương nhiên được xóa án tích

Đối với trường hợp đương nhiên được xóa án tích, bạn chỉ cần thực hiện các bước sau:

• Nộp đầy đủ hồ sơ xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp tại Sở Tư pháp nơi người yêu cầu cư trú.
• Nộp lệ phí cấp phiếu lý lịch tư pháp theo quy định của pháp luật
• Nhận phiếu lý lịch tư pháp do Sở Tư pháp cấp. Nếu đủ điều kiện, trên phiếu sẽ ghi “không có án tích” đồng nghĩa với việc bạn đã được xóa án.

Lưu ý: Phiếu lý lịch tư pháp được cấp trong thời hạn từ 5 đến 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Trường hợp cần xác minh điều kiện đương nhiên xóa án tích, thời hạn cấp phiếu không vượt quá 15 ngày.

Trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án hoặc trường hợp đặc biệt

Nếu bạn không thuộc trường hợp đương nhiên được xóa án tích, bạn cần làm theo các bước sau:

• Nộp hồ sơ xin tại Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án (có thể nộp trực tiếp hoặc gửi qua đường Bưu điện).
• Tòa án xem xét và ra quyết định hoặc bác đơn xin xóa án tích.

Lưu ý: Người xin xóa án tích không phải nộp bất kỳ lệ phí nào cho Tòa án, trừ trường hợp yêu cầu sao chép Quyết định hoặc Giấy chứng nhận xóa án tích. Nếu đơn xin bị Tòa án bác lần đầu, người đó chỉ được nộp lại đơn sau 1 năm kể từ ngày bị bác. Trường hợp bị bác từ lần thứ hai trở đi, thời gian chờ để nộp lại đơn là 2 năm.

Quá trình xóa án tích là cơ hội để khôi phục lại quyền công dân và là một phần quan trọng trong việc tái hòa nhập cộng đồng của những người đã từng phạm tội. Tại Luật Đại Bàng chúng tôi cung cấp các dịch vụ tư vấn luật Hình sự nói riêng, pháp luật và thuế nói chung giúp doanh nghiệp và cá nhân giải quyết mọi vấn đề pháp lý một cách nhanh chóng và hiệu quả. Với đội ngũ luật sư và chuyên gia thuế giàu kinh nghiệm, chúng tôi cam kết mang đến cho khách hàng những giải pháp tối ưu. Hãy liên hệ để biết thêm thông tin!