Thời điểm mở thừa kế đóng vai trò quan trọng trong quá trình phân chia di sản thừa kế, giúp xác định quyền lợi của những người thừa kế. Theo quy định pháp luật, thời điểm này là khi người có tài sản qua đời, nhưng cũng có những tình huống đặc biệt cần phải chú ý. Luatdaibang.net sẽ giải thích rõ ràng về thời điểm này và các yếu tố liên quan, giúp bạn hiểu rõ hơn về quy định pháp lý.
Thời điểm mở thừa kế là bao giờ?
Theo Khoản 1 Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015, thời điểm mở thừa kế được xác định là thời điểm người có tài sản qua đời. Tuy nhiên, trong trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết, thời điểm mở thừa kế sẽ là ngày được xác định theo quy định tại Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015.
Cụ thể, Tòa án có thể tuyên bố một người đã chết trong các trường hợp sau:
- Sau 3 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích có hiệu lực mà không có tin tức xác thực về người đó.
- Biệt tích trong chiến tranh sau 5 năm kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà không có tin tức xác thực.
- Bị tai nạn, thảm hoạ hoặc thiên tai mà sau 2 năm vẫn không có tin tức xác thực.
- Biệt tích 5 năm liên tục mà không có tin tức xác thực.
Tòa án sẽ quyết định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết và quyết định này sẽ được gửi đến UBND cấp xã nơi người đó cư trú để ghi chú vào sổ hộ tịch theo quy định pháp luật.
Người thừa kế gồm những cá nhân nào?
Theo Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế là các cá nhân còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm này nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không phải là cá nhân, thì người đó phải tồn tại tại thời điểm được thừa kế để có quyền hưởng tài sản thừa kế.
Những người không được quyền hưởng tài sản thừa kế
Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rằng những người sau đây không được quyền hưởng di sản:
- Người bị kết án vì hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ hoặc hành vi ngược đãi, hành hạ người để lại di sản hoặc xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của họ.
- Người không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nuôi dưỡng đối với người để lại di sản.
- Người bị kết án vì hành vi cố ý xâm phạm tính mạng của người thừa kế khác nhằm chiếm đoạt một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà đó có quyền hưởng.
- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo, sửa chữa, huỷ di chúc hoặc che giấu di chúc nhằm hưởng di sản trái với ý của người để lại di sản.
Mặc dù những người trên không được quyền hưởng di sản, nhưng nếu người để lại di sản biết rõ hành vi của họ và vẫn cho phép họ nhận di sản theo di chúc, thì họ vẫn được quyền hưởng phần tài sản đó.
Tài sản không có người thừa kế
Theo quy định tại Điều 622 Bộ luật Dân sự 2015, nếu di sản không có người thừa kế theo di chúc, pháp luật hoặc có nhưng không được quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản, tài sản còn lại sẽ được xử lý như sau: Sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ về tài sản (như trả nợ, chi phí mai táng,…), tài sản không có người nhận thừa kế sẽ là tài sản của Nhà nước.
Điều này có nghĩa là nếu không có ai nhận di sản và không có người đủ điều kiện hưởng, Nhà nước sẽ là đơn vị tiếp nhận tài sản đó.
Thời hiệu thừa kế là khoảng thời gian nào?
Theo quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015, thời hiệu thừa kế được quy định cụ thể như sau.
Thời hiệu yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản và 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm được thừa kế. Nếu hết thời gian này mà không có yêu cầu chia di sản, di sản sẽ thuộc về người thừa kế đang quản lý tài sản đó. Nếu không có người thừa kế quản lý di sản, thì di sản sẽ được giải quyết theo cách sau:
- Di sản sẽ thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu, theo Điều 236 Bộ luật Dân sự 2015.
- Nếu không có người đang chiếm hữu, di sản là tài sản của Nhà nước.
Thời hiệu yêu cầu xác nhận quyền thừa kế hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, tính từ thời điểm được thừa kế. Thời hiệu yêu cầu thực hiện nghĩa vụ tài sản của người chết để lại là 3 năm, cũng tính từ thời điểm được thừa kế.
Tóm lại, thời hiệu thừa kế quy định thời gian cụ thể để người thừa kế thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình đối với tài sản thừa kế và vượt quá thời hạn sẽ dẫn đến việc di sản thuộc về người quản lý hoặc Nhà nước.
Việc nắm rõ các quy định về thời điểm mở thừa kế, người thừa kế và thời hiệu thừa kế sẽ giúp bạn thực hiện các thủ tục thừa kế đúng pháp luật. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về thừa kế hoặc cần tư vấn về di chúc, thừa kế, hãy truy cập Luật Đại Bàng. Chúng tôi cung cấp dịch vụ Tư vấn di chúc – thừa kế uy tín, giúp bạn giải quyết mọi vấn đề pháp lý liên quan đến di sản thừa kế một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.net
- Email: ceohoangvanminh@gmail.com
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam