Quyền tài sản là một trong những khái niệm cốt lõi trong pháp luật dân sự, có ảnh hưởng sâu rộng đến quyền lợi của các cá nhân và tổ chức trong các giao dịch tài chính, hợp đồng, và tranh chấp tài sản. Hiểu đúng và đầy đủ về quyền tài sản không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp mà còn tránh được những rủi ro pháp lý trong các hoạt động sở hữu và sử dụng tài sản. Vậy quyền tài sản là gì? Chúng ta sẽ cùng khám phá khái niệm này và ý nghĩa của nó trong hệ thống pháp lý hiện hàn
Tìm hiểu quyền tài sản là gì?
Quyền tài sản, theo Điều 115 Bộ luật Dân sự năm 2015, là quyền có thể định giá bằng tiền. Những quyền này bao gồm quyền đối với tài sản trí tuệ, quyền sử dụng đất, và các quyền tài sản khác. Khác với quyền sở hữu, quyền tài sản là một mối quan hệ pháp lý mà trong đó một lợi ích có thể được quy đổi thành giá trị tiền tệ và thuộc về chủ thể của mối quan hệ đó, như GS. Nguyễn Ngọc Điện đã chỉ ra.
Quyền tài sản có thể chuyển nhượng trong các giao dịch dân sự, nhưng điều này không có nghĩa là tất cả quyền tài sản đều có thể chuyển nhượng. Những quyền tài sản có thể được chuyển giao gồm quyền sở hữu trí tuệ, quyền đòi nợ, quyền sử dụng tài sản thuê, quyền thực hiện hợp đồng, v.v. Tuy nhiên, những quyền tài sản liên quan đến nhân thân, như quyền cấp dưỡng, quyền thừa kế, hay quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại về sức khỏe, không thể chuyển nhượng vì chúng gắn liền với quyền lợi cá nhân của một người.
Những quy định trong mua bán tài sản cần biết
Bên cạnh tìm hiểu khái niệm quyền tài sản là gì thì công dẫn cũng cần chú ý một số quy định về lĩnh vực này. Theo Điều 450 Bộ luật Dân sự năm 2015, việc mua bán quyền tài sản phải tuân thủ một số quy định cụ thể như sau:
- Chuyển nhượng quyền tài sản: Khi tiến hành mua bán quyền tài sản, bên bán có trách nhiệm chuyển giao các giấy tờ và hoàn tất thủ tục chuyển quyền sở hữu cho bên mua. Bên mua phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán đầy đủ số tiền đã thỏa thuận với bên bán.
- Quyền đòi nợ: Trong trường hợp quyền tài sản là quyền đòi nợ, nếu bên bán cam kết bảo đảm khả năng thanh toán của người mắc nợ, thì bên bán sẽ phải chịu trách nhiệm liên đới trong việc thanh toán nợ nếu người mắc nợ không thực hiện nghĩa vụ thanh toán đúng hạn.
- Thời điểm chuyển quyền sở hữu: Quyền sở hữu đối với quyền tài sản sẽ được chuyển từ bên bán sang bên mua vào thời điểm bên mua nhận được các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, hoặc từ thời điểm việc chuyển nhượng quyền sở hữu được đăng ký, nếu pháp luật có yêu cầu.
Các phân loại quyền tài sản hợp pháp
Quyền tài sản là quyền của chủ sở hữu hoặc cá nhân đối với tài sản mà họ sở hữu, có thể là vật chất hoặc quyền lợi, bao gồm quyền sử dụng, quản lý và định đoạt tài sản đó. Quyền tài sản có thể được phân loại thành nhiều loại khác nhau, tùy theo tính chất và phạm vi áp dụng.
Quyền đối vật và quyền đối nhân
Quyền tài sản trong pháp luật dân sự được chia thành hai nhóm chính: quyền đối vật và quyền đối nhân.
- Quyền đối vật là quyền liên quan đến việc tác động trực tiếp lên vật thể, như quyền sở hữu, quyền sử dụng, và quyền chiếm hữu tài sản. Chủ sở hữu có quyền tự do kiểm soát tài sản của mình, bao gồm việc sử dụng, chuyển nhượng hoặc định đoạt tài sản theo ý muốn, miễn là không vi phạm pháp luật.
- Quyền đối nhân là quyền phát sinh từ các mối quan hệ giữa các cá nhân, tổ chức. Đây là quyền yêu cầu bên khác thực hiện nghĩa vụ hoặc trách nhiệm, ví dụ như quyền đòi nợ hoặc yêu cầu bồi thường thiệt hại. Quyền này chủ yếu liên quan đến nghĩa vụ và trách nhiệm trong các giao dịch dân sự hay hợp đồng, không liên quan trực tiếp đến vật thể.
Quyền tài sản có thể chuyển nhượng và không thể chuyển nhượng
Một trong những đặc điểm quan trọng của quyền tài sản là khả năng chuyển nhượng. Các quyền có thể chuyển nhượng thường liên quan đến quyền sở hữu hay quyền đòi nợ. Tuy nhiên, có những quyền không thể chuyển nhượng, thường là những quyền gắn liền với nhân thân như quyền yêu cầu cấp dưỡng hoặc đòi hỏi bồi thường thiệt hại cá nhân.
Quyền tài sản và sự thực hiện qua hành vi con người đối với vật hữu hình và vô hình
Quyền tài sản có thể được thực hiện trên cả vật hữu hình (như đất đai, nhà cửa) và vật vô hình (như quyền sở hữu trí tuệ hoặc bản quyền). Với vật hữu hình, quyền tài sản đòi hỏi sự chiếm hữu thực tế của chủ sở hữu. Trong khi đó, quyền đối với vật vô hình chủ yếu được thực hiện thông qua các hình thức đăng ký tại cơ quan chức năng, từ đó xác lập và bảo vệ quyền lợi của chủ sở hữu.
Quyền tài sản là gì và cách chúng áp dụng trong thực tế sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các quyền lợi của mình và cách thức bảo vệ tài sản một cách hợp pháp. Từ quyền sở hữu, quyền sử dụng, đến quyền chuyển nhượng và hưởng lợi, mỗi loại quyền tài sản đều có quy định và bảo vệ cụ thể. Để hiểu rõ hơn về các quyền tài sản hợp pháp và các vấn đề pháp lý liên quan, bạn có thể tham khảo thêm thông tin chi tiết từ Luật Đại Bàng. Dịch vụ tư vấn pháp lý của chúng tôi sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc và đảm bảo quyền lợi của mình trong các giao dịch tài sản.
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.net
- Email: ceohoangvanminh@gmail.com
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam