Nghỉ Hưu Trước Tuổi: Những Quy Định Mới Nhất 2025 

Nghỉ hưu trước tuổi là một giải pháp linh hoạt dành cho người lao động trong những hoàn cảnh đặc biệt như sức khỏe suy giảm, tổ chức sắp xếp lại bộ máy hoặc điều kiện lao động đặc thù. Năm 2025 quy định về đối tượng, điều kiện và mức hưởng trợ cấp khi nghỉ hưu sớm tiếp tục được điều chỉnh theo hướng đảm bảo quyền lợi người lao động, đồng thời phù hợp với thực tiễn. Bài viết dưới đây của Luật Đại Bàng sẽ giúp bạn hiểu rõ những điểm cần lưu ý để quá trình nghỉ hưu diễn ra đúng quy định và suôn sẻ.

Đối tượng nào được xem xét nghỉ hưu trước tuổi

Theo quy định tại Nghị định 178/2021/NĐ-CP, các đối tượng sau đây sẽ được xem xét nghỉ hưu trước tuổi trong trường hợp cơ quan, đơn vị thực hiện việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy hoặc đơn vị hành chính:

1. Cán bộ, công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý hoặc không giữ chức vụ quản lý;
2. Cán bộ, công chức cấp xã;
3. Người lao động làm việc theo chế độ HĐLĐ trong những cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị (ký trước ngày 15/01/2019), hoặc người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động được áp dụng chính sách như công chức;
4. Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng thuộc lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam;
5. Sĩ quan, hạ sĩ quan hưởng lương, công nhân công an và lao động có hợp đồng hưởng lương từ ngân sách nhà nước trực thuộc lực lượng Công an nhân dân;
6. Người làm việc trong tổ chức cơ yếu không phải là quân nhân, công an, công nhân quốc phòng, công nhân công an.

Điều kiện cần đáp ứng để được nghỉ hưu trước tuổi

Theo quy định của pháp luật hiện hành, để được hưởng chế độ nghỉ hưu trước tuổi, người lao động cần đáp ứng đồng thời các điều kiện liên quan đến độ tuổi và thời gian đóng bảo hiểm xã hội như sau:

1. Về độ tuổi

Người lao động muốn nghỉ hưu trước tuổi cần đáp ứng một trong các mốc tuổi sau so với tuổi nghỉ hưu quy định tại Phụ lục I và Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 135/2020/NĐ-CP:

• Từ đủ 2 năm đến đủ 5 năm thấp hơn so với tuổi nghỉ hưu theo quy định;
• Từ trên 5 năm đến đủ 10 năm thấp hơn so với tuổi nghỉ hưu theo quy định;

Đối với người có từ 15 năm trở lên làm nghề/công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đang làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn, thì tuổi đời để nghỉ hưu trước tuổi có thể được rút ngắn dưới 2 năm hoặc từ đủ 2 năm đến 5 năm so với tuổi nghỉ hưu nêu tại Phụ lục II – Nghị định 135/2020/NĐ-CP.

2.Về thời gian đóng BHXH

Bên cạnh đó, người lao động phải đã đóng đủ thời gian bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định để được hưởng lương hưu hàng tháng, căn cứ theo Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành.

Những chính sách trợ cấp người nghỉ hưu trước tuổi được hưởng

Tùy theo thời điểm nghỉ hưu sớm so với tuổi nghỉ hưu theo quy định, người lao động nghỉ hưu trước tuổi sẽ được hưởng các chế độ trợ cấp khác nhau, cụ thể như sau:

• Trợ cấp hưu trí một lần cho số tháng nghỉ sớm: Mức trợ cấp được xác định dựa trên thời điểm nghỉ hưu – nếu nghỉ trong 12 tháng đầu tiên hoặc từ tháng thứ 13 trở đi – theo quy định tại Thông tư 01/2025/TT-BNV.
• Trợ cấp theo số năm nghỉ hưu sớm: Mỗi năm nghỉ sớm (đủ 12 tháng) được trợ cấp 05 tháng lương hiện hưởng.
• Trợ cấp theo thời gian công tác có đóng BHXH bắt buộc: 20 năm đầu được trợ cấp 5 tháng tiền lương hiện hưởng; Từ năm thứ 21 trở đi mỗi năm được trợ cấp thêm 0,5 tháng lương hiện hưởng.

Với người lao động có tuổi đời thấp hơn dưới 2 năm so với tuổi nghỉ hưu tại thời điểm nghỉ việc, sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí một lần cho số tháng nghỉ sớm, theo phương pháp tính áp dụng cho người nghỉ trong vòng 12 tháng đầu tiên (quy định tại điểm a khoản 1 Điều 4 Thông tư 01/2025/TT-BNV).

Hồ sơ, giấy tờ xin hưởng chế độ nghỉ hưu trước tuổi

Để được giải quyết hưởng chế độ hưu trí trước tuổi, người lao động cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo từng trường hợp cụ thể như sau:

1. Đối với người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc

• Sổ BHXH (bản gốc);
• Quyết định nghỉ việc để hưởng chế độ hưu trí hoặc văn bản chấm dứt hợp đồng lao động có ghi rõ lý do nghỉ việc là nghỉ hưu;
• Biên bản giám định y khoa xác định mức suy giảm khả năng lao động (áp dụng cho trường hợp nghỉ hưu theo Điều 55 – Luật Bảo hiểm xã hội); hoặc Giấy chứng nhận bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn nghề nghiệp (nếu thuộc trường hợp quy định tại Điều 54);

2. Đối với người lao động tham gia BHXH tự nguyện, người bảo lưu thời gian đóng BHXH (kể cả người đang chấp hành hình phạt tù)

• Sổ BHXH (bản gốc);
• Đơn đề nghị hưởng lương hưu trước tuổi (theo mẫu của cơ quan BHXH);
• Giấy ủy quyền cho người thân hoặc đại diện hợp pháp làm thủ tục hưởng lương hưu và nhận lương hưu (trường hợp đang chấp hành hình phạt tù);
• Văn bản xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc trở về nước hợp pháp (áp dụng với người xuất cảnh trái phép trở về);
• Quyết định của Tòa án hủy bỏ tuyên bố mất tích (nếu người lao động từng bị tuyên bố mất tích và đã trở về);

Thủ tục nghỉ hưu trước tuổi

Để được hưởng chế độ hưu trí khi nghỉ hưu trước tuổi theo đúng quy định, người lao động cần thực hiện đầy đủ các bước trong quy trình thủ tục do cơ quan Bảo hiểm xã hội quy định như sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Trước khi tiến hành thủ tục nghỉ hưu trước tuổi, người lao động cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo đúng quy định. Các giấy tờ cần thiết đã được nêu rõ ở trên.

Bước 2: Nộp hồ sơ

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, người lao động tiến hành nộp hồ sơ theo hướng dẫn sau:

• Đối với người lao động đang đóng BHXH bắt buộc: Người sử dụng lao động nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH cấp huyện nơi đơn vị đang đóng BHXH.
• Đối với các trường hợp khác: Người lao động nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH cấp huyện hoặc BHXH tỉnh nơi cư trú.

Lưu ý: Hồ sơ nên được nộp trong vòng 30 ngày trước thời điểm người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Bước 3: Giải quyết hồ sơ và nhận lương hưu

Khi hồ sơ được tiếp nhận, cơ quan BHXH sẽ tiến hành thẩm định và giải quyết theo quy trình. Thời gian giải quyết tối đa là 12 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan BHXH đã nhận đầy đủ hồ sơ hợp lệ. Sau khi hoàn tất, người lao động có thể nhận kết quả giải quyết chế độ hưu trí thông qua ba hình thức:

• Trực tiếp tại cơ quan BHXH.
• Qua đường bưu điện.
• Thông qua người được ủy quyền.

Lương hưu hàng tháng sẽ được chi trả qua tài khoản cá nhân, dịch vụ bưu chính công ích hoặc người đại diện hợp pháp theo phương thức người lao động đã đăng ký trước đó.

Việc nghỉ hưu trước tuổi không chỉ ảnh hưởng đến lộ trình nghề nghiệp mà còn tác động trực tiếp đến quyền lợi lâu dài của người lao động. Do đó, hiểu rõ về đối tượng áp dụng, điều kiện cụ thể, mức trợ cấp và quy trình thực hiện là điều vô cùng quan trọng. Nếu bạn đang cân nhắc nghỉ hưu sớm trong năm 2025 hãy chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, đúng hạn và chủ động tìm hiểu quy trình để đảm bảo quyền lợi được giải quyết nhanh chóng, trọn vẹn. Trong trường hợp cần tư vấn chi tiết về chế độ hưu trí, hồ sơ pháp lý, hoặc hỗ trợ thủ tục hành chính liên quan đến luật lao động, bảo hiểm, thuế,…liên hệ ngay với luatdaibang.net để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết.