Luật Tài Nguyên Nước – Cập Nhật Các Hành Vi Bị Nghiêm Cấm

Luật Tài nguyên nước là văn bản pháp luật được ban hành quản lý, bảo vệ và khai thác hiệu quả nguồn nước quốc gia. Nội dung điều luật bao quát từ quy trình cấp phép đến xử lý các hành vi vi phạm mục đích là gìn giữ an ninh tài nguyên. Trong bài viết này, Luật Đại Bàng chia sẻ quy định luật mới nhất cùng phần phân tích sơ bộ, giúp cá nhân và tổ chức tiếp cận thông tin dễ hiểu và tuân thủ đúng quy định pháp luật hiện hành.

Thông tin cơ bản về Luật Tài nguyên nước 2023

Luật Tài nguyên nước 2023 là văn bản pháp luật quan trọng, quy định về quản lý, khai thác và bảo vệ nguồn nước tại Việt Nam. Đây là luật mới nhất trong lĩnh vực tài nguyên nước, được ban hành nhằm thay thế văn bản được ban hành năm 2012. 

Luật mới ra đời với mục tiêu điều chỉnh toàn diện các hoạt động liên quan đến tài nguyên nước. Đồng thời, luật đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Việc ban hành luật cũng thể hiện cam kết hội nhập quốc tế của Việt Nam trong lĩnh vực quản lý tài nguyên thiên nhiên.

Thông tin cơ bản về văn bản luật:

  • Tên đầy đủ: Luật Tài nguyên nước số 25/2023/QH15.
  • Cơ quan ban hành: Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
  • Ngày được thông qua: 27 tháng 11 năm 2023, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.
  • Ngày có hiệu lực thi hành: 01 tháng 01 năm 2024.
  • Văn bản thay thế: Luật Tài nguyên nước năm 2012 (Luật số 17/2012/QH13).
  • Cấu trúc: Gồm 10 chương và 86 điều.
Luật Tài nguyên nước được ban hành năm 2012
Luật Tài nguyên nước được ban hành năm 2012

Phân tích những điểm mới trong Luật Tài nguyên nước

Luật Tài nguyên nước năm 2023 là bước phát triển toàn diện nhằm thay thế và cập nhật Luật năm 2012. Cụ thể hóa 3 nhóm chính sách trọng tâm được Quốc hội thông qua theo Nghị quyết số 50/2022/QH15:

1/ Bảo đảm an ninh nguồn nước

Luật Tài nguyên nước năm 2023 xác định rõ an ninh nguồn nước là một ưu tiên chiến lược. Mục tiêu đặt ra đến năm 2030 là đưa Việt Nam vào nhóm quốc gia có mức đảm bảo an ninh nước cao trong khu vực Đông Nam Á. 

Để hiện thực hóa mục tiêu này, hệ thống chính sách tập trung vào việc đảm bảo cả số lượng và chất lượng nguồn nước. Nguồn nước cần phục vụ hiệu quả cho dân sinh, phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng và bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, luật cũng nhấn mạnh yêu cầu xây dựng hệ thống kịch bản nguồn nước. Hệ thống này bao gồm điều tiết hồ chứa, công trình khai thác và tích hợp công nghệ hỗ trợ ra quyết định theo thời gian thực. Nhờ đó, việc phân phối nước được thực hiện linh hoạt, hiệu quả và phù hợp với từng thời điểm cụ thể.

Mục tiêu nâng cao mức đảm bảo an ninh nước
Mục tiêu nâng cao mức đảm bảo an ninh nước

2/ Bảo vệ tài nguyên nước

Một điểm mới đáng chú ý của luật là quy định về bảo vệ tài nguyên nước. Trong đó, luật yêu cầu xác định dòng chảy tối thiểu và công bố ngưỡng khai thác nước dưới đất. 

Đồng thời, cần kiểm soát ô nhiễm và tình trạng suy giảm nguồn nước ngầm. Các quy định này tạo cơ sở quan trọng nhằm ngăn chặn tình trạng khai thác quá mức và suy thoái nguồn tài nguyên quý giá.

Ngoài ra, luật cũng yêu cầu các địa phương thực hiện quy hoạch lưu vực sông theo từng tiểu lưu vực. Mục tiêu là giải quyết hiệu quả các vấn đề ô nhiễm, khan hiếm nước và suy thoái môi trường. Việc quy hoạch cần phù hợp với điều kiện tự nhiên và định hướng phát triển kinh tế của từng vùng.

3/ Khai thác, sử dụng nước

Luật năm 2023 đề cao tính minh bạch và hiệu quả trong việc khai thác, sử dụng tài nguyên nước. Theo đó, các ngành như nông nghiệp, công nghiệp và sinh hoạt cần xây dựng kế hoạch khai thác cụ thể. Luật cũng phân định rõ trách nhiệm giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường với UBND cấp tỉnh trong công tác quản lý và điều phối nguồn nước.

Đặc biệt, luật đưa ra các chính sách ưu đãi dành cho các dự án cấp nước tại vùng sâu, vùng xa, khu vực dân tộc thiểu số, hải đảo và miền núi. Điều này góp phần thúc đẩy đầu tư, nâng cao năng lực tiếp cận nước sạch, đồng thời ổn định sinh kế cho người dân tại các khu vực khó khăn.

Luật có chính sách ưu đãi dành cho các dự án cấp nước tại vùng sâu
Luật có chính sách ưu đãi dành cho các dự án cấp nước tại vùng sâu

Các hành vi bị nghiêm cấm theo Luật Tài nguyên nước

Luật Tài nguyên nước quy định rõ những hành vi bị nghiêm cấm nhằm bảo vệ nguồn nước và đảm bảo an ninh môi trường. Cụ thể:

  • Nghiêm cấm đổ rác thải, chất độc hại hoặc xả khí thải độc vào nguồn nước; xả nước thải chưa qua xử lý đạt chuẩn vào sông, hồ, biển hoặc nguồn nước ngầm.
  • Cấm đưa nước thải hay chất thải vào khu vực bảo vệ vệ sinh quanh nguồn nước dùng cho sinh hoạt.
  • Hoạt động không phép bao gồm khoan, khai thác nước ngầm hoặc hành nghề có liên quan đến tài nguyên nước mà không được cấp phép.
  • Lấn chiếm, xây dựng, đặt vật cản cản trở thoát lũ, lưu thông nước hoặc trồng cây làm thay đổi dòng chảy tự nhiên khi chưa có biện pháp xử lý.
  • Khai thác khoáng sản trái phép như cát, sỏi, đất, bùn trong hành lang bảo vệ nguồn nước hoặc các hành động gây sạt lở nghiêm trọng.
  • Phá hoại công trình nước bao gồm công trình điều tiết, quan trắc, tích trữ nước hay phòng chống tác hại do nước gây ra.
  • Làm giả thông tin về tài nguyên nước, vi phạm quy trình vận hành hồ chứa hoặc xây dựng công trình không phù hợp quy hoạch tài nguyên nước.
Hành vi bị nghiêm cấm nhằm bảo vệ nguồn nước
Hành vi bị nghiêm cấm nhằm bảo vệ nguồn nước

Kết luận

Luật Tài nguyên nước năm 2023 là bước chuyển mình toàn diện trong tư duy quản trị tài nguyên. Việc hiểu đúng, áp dụng chuẩn các quy định mới là yêu cầu bắt buộc đối với cá nhân, tổ chức đang và sẽ có hoạt động liên quan đến khai thác, sử dụng nguồn nước.

Trong bối cảnh pháp luật ngày càng chặt chẽ và yêu cầu tuân thủ ngày càng cao, việc có một đối tác pháp lý chuyên sâu đồng hành là điều cần thiết. Luật Đại Bàng cam kết cung cấp các dịch vụ tư vấn pháp luật, hỗ trợ thủ tục pháp lý và đại diện pháp luật. Liên hệ ngay khi có nhu cầu!