Luật Đấu giá tài sản, được ban hành theo Quyết định 01/2016/QH14, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hoạt động đấu giá tài sản tại Việt Nam. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về những quy định nổi bật của Luật Đấu giá tài sản nhằm giúp các cá nhân, tổ chức hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ khi tham gia vào hoạt động đấu giá tài sản tại Việt Nam.
Phạm vi điều chỉnh
Luật Đấu giá tài sản 01/2016/QH14 quy định tài sản bán đấu giá bao gồm hai nhóm: tài sản mà pháp luật bắt buộc phải bán thông qua đấu giá và tài sản do tổ chức, cá nhân tự nguyện lựa chọn bán thông qua hình thức đấu giá.
Đối với nhóm tài sản bắt buộc đấu giá, Luật đã liệt kê cụ thể các loại tài sản này trên cơ sở rà soát quy định tại pháp luật chuyên ngành nhằm đảm bảo tính công khai, minh bạch. Bên cạnh đó để thống nhất, ổn định và lâu dài Luật Đấu giá tài sản cũng quy định mở: trong trường hợp pháp luật chuyên ngành ban hành sau này có bổ sung các loại tài sản bắt buộc bán đấu giá thì những tài sản đó cũng thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật.
Những quy định quan trọng tại Luật Đấu giá tài sản
Dưới đây là những điểm nổi bật trong các quy định của Luật Đấu giá tài sản, cá nhân và tổ chức cần nắm rõ:
Mối quan hệ giữa Luật đấu giá tài sản cùng các luật khác
Nhằm đảm bảo sự thống nhất trong trình tự, thủ tục bán đấu giá tài sản và khắc phục tình trạng quy định tản mạn, trùng lặp, mâu thuẫn hoặc chồng chéo giữa các văn bản quy phạm pháp luật, luật Đấu giá tài sản đã thiết lập một cơ chế điều chỉnh thống nhất đối với hoạt động bán đấu giá tài sản thuộc phạm vi áp dụng của Luật.
Trường hợp có sự khác nhau về trình tự, thủ tục của Luật Đấu giá tài sản và các luật chuyên ngành khác thì sẽ áp dụng quy định của Luật Đấu giá tài sản. Đây là nguyên tắc nhằm đảm bảo tính đồng bộ, nhất quán trong hệ thống pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi trong thực tiễn.
Quy định đấu giá viên
Luật Đấu giá tài sản quy định chặt chẽ hơn về điều kiện hành nghề nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ đấu giá viên và tăng tính chuyên nghiệp. Theo đó người muốn trở thành đấu giá viên phải tham gia khóa đào tạo nghề đấu giá kéo dài 6 tháng (chỉ áp dụng đối với người có ít nhất 3 năm công tác trong lĩnh vực được đào tạo), sau đó thực hiện tập sự hành nghề trong thời gian 6 tháng và phải đạt yêu cầu kiểm tra kết quả tập sự.
Bên cạnh đó, luật đã thu hẹp đối tượng được miễn đào tạo nghề đấu giá, chỉ áp dụng cho những người đã qua đào tạo nghề nghiệp và có kỹ năng hành nghề trong các lĩnh vực bổ trợ tư pháp hoặc lĩnh vực liên quan như luật sư, công chứng viên, quản tài viên, thừa phát lại,…
Tổ chức đấu giá
Nhằm nâng cao tính chuyên nghiệp, chuyên môn hóa và chất lượng dịch vụ trong hoạt động đấu giá, Luật quy định doanh nghiệp đấu giá tài sản chỉ được thành lập dưới hai hình thức cụ thể là doanh nghiệp tư nhân và công ty hợp danh. Quy định này nhằm đảo bảo trách nhiệm đầy đủ của doanh nghiệp và đấu giá viên đối với Nhà nước và khách hàng.
Do hoạt động đấu giá tài sản là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, Luật quy định doanh nghiệp đấu giá phải đăng ký hoạt động tại Sở Tư pháp thay vì đăng ký thành lập theo Luật Doanh nghiệp. Hồ sơ và thủ tục đăng ký hoạt động của doanh nghiệp đấu giá được quy định theo hướng đơn giản, góp phần hỗ trợ hiệu quả cho quá trình gia nhập và hoạt động của các tổ chức đấu giá trên thị trường.
Quy trình đấu giá
Luật Đấu giá tài sản đã khắc phục những bất cập của Nghị định số 17/2010/NĐ-CP bằng cách tách bạch rõ quy trình bán đấu giá với các bước trước và sau khi tổ chức đấu giá. Các công việc như phê duyệt tài sản, thẩm định giá, xác định giá khởi điểm, giám định tài sản phải hoàn tất trước khi ký hợp đồng dịch vụ đấu giá, việc chuyển quyền sở hữu chỉ được thực hiện sau khi đấu giá thành công.
Luật quy định chặt chẽ trình tự, thủ tục đấu giá nhằm bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan, hạn chế tối đa tiêu cực như “quân xanh, quân đỏ”, thông đồng, dìm giá, đồng thời xác định rõ trách nhiệm của các bên liên quan, cụ thể:
- Thông tin đấu giá phải được niêm yết công khai tại trụ sở tổ chức đấu giá, nơi tổ chức đấu giá và UBND cấp xã nơi có bất động sản.
- Quyền và nghĩa vụ của người có tài sản đấu giá được quy định rõ đặc biệt là quyền giám sát, yêu cầu dừng cuộc đấu giá khi phát hiện vi phạm.
- Có 05 trường hợp hủy kết quả đấu giá nhằm xử lý nghiêm hành vi vi phạm và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan cũng như tài sản Nhà nước.
Đấu giá nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu
Luật đấu giá tài sản quy định rõ tổ chức do Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ được Chính phủ thành lập để xử lý các khoản nợ xấu của tổ chức tín dụng chỉ được phép đấu giá nợ xấu và tải sản đảm bảo của nợ xấu. Việc đấu giá có thể được thực hiện thông qua hợp đồng với tổ chức đấu giá tài sản hoặc do chính tổ chức này thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục của Luật.
Thù lao dịch vụ đấu giá và chi phí đấu giá tài sản
Luật đấu giá quy định thù lao dịch vụ thay cho “phí dịch vụ” phù hợp với bản chất là hoạt động dịch vụ theo cơ chế thị trường. Thù lao này được xác định theo thỏa thuận giữa các bên. Tuy nhiên đối với tài sản thuộc diện pháp luật bắt buộc phải đấu giá thì thù lao được áp dụng theo khung giá dịch vụ do Bộ Tài chính quy định nhằm tránh thất thoát tài sản công và bảo vệ quyền lợi của người có nghĩa vụ liên quan.
Ngoài ra nếu tổ chức, cá nhân yêu cầu tổ chức đấu giá thực hiện các dịch vụ bổ sung như: làm thủ tục chuyển quyền sở hữu, quản lý tài sản, xác định giá khởi điểm,… thì phải trải qua phí dịch vụ theo thỏa thuận riêng giữa các bên.
Quản lý nhà nước về đấu giá tài sản
Luật Đấu giá tài sản quy định Bộ Tư pháp là cơ quan giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về đấu giá tài sản. Các bộ, cơ quan ngang bộ có trách nhiệm phối hợp với Bộ Tư pháp trong công tác này.
Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ tài chính liên quan đến hoạt động đấu giá. Tại địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về đấu giá tài sản, Sở Tư pháp là cơ quan được giao nhiệm vụ thực hiện nhiệm vụ này trong đó có nhiệm vụ mới là đăng ký hoạt động cho các doanh nghiệp đấu giá tài sản.
Luật Đấu giá tài sản đã tạo ra một hành lang pháp lý vững chắc, giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả trong hoạt động đấu giá tại Việt Nam. Để việc áp dụng luật ngày càng đi vào thực tiễn một cách hiệu quả, các tổ chức và cá nhân tham gia cần nắm vững các quy định này, qua đó đóng góp vào sự phát triển bền vững của hoạt động đấu giá tài sản tại Việt Nam.
Nếu bạn cần tư vấn pháp luật, hãy liên hệ ngay với Luật Đại Bàng. Đội ngũ luật sư của chúng tôi với nhiều năm kinh nghiệm cùng kỹ năng chuyên môn cam kết sẽ hỗ trợ và đồng hành cùng bạn.
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.net
- Email: ceohoangvanminh@gmail.com
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam