Chánh Án Là Gì Và Những Thông Tin Quan Trọng Cần Biết

Chánh án là gì? Đây là một chức vụ tư pháp để chỉ người đứng đầu và quản lý điều hành một cấp tòa án. Ví dụ như: Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Chánh án tòa án quân sự và Chánh án tòa án nhân dân địa phương. Chi tiết về chức vụ này cùng Luật Đại Bàng tìm hiểu ở bài viết sau các bạn nhé. 

Giải thích chánh án là gì?

Khái niệm chánh án là gì?
Khái niệm chánh án là gì?

Chánh án là một chức danh nhà nước được dùng để chỉ người đứng đầu cơ quan xét xử. Chánh án có quyền kiểm tra việc tuyên án của Thẩm phán có đúng quy định của pháp luật không. Trường hợp Chánh án trực tiếp xét xử một vụ án cụ thể, khi đó Chánh án được gọi là thẩm phán của phiên tòa, điều kiện là chánh án cũng phải được bổ nhiệm chức danh Thẩm phán. Thông thường thì Chánh án đều được bổ nhiệm chức danh Thẩm phán.    

Chức vụ Chánh án Tòa án nhân dân tối cao được Quốc hội bầu, miễn nhiệm và bãi nhiệm theo đề nghị của Chủ tịch nước. Một nhiệm kỳ của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao theo nhiệm kỳ của Quốc hội. Chánh án tòa án quân sự trung ương chính là Phó chánh án Tòa án nhân dân tối cao.  

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao sẽ chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội. Còn trong thời gian Quốc hội không họp sẽ chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và Chủ tịch nước, đồng thời trả lời chất vấn của đại biểu quốc hội. 

Bên cạnh đó, Chánh án Tòa án quân sự trung ương do Chủ tịch nước bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức bởi Chánh án Toà án nhân dân tối cao. Chánh án tòa án nhân dân địa phương được Chánh án Toà án nhân dân tối cao bổ nhiệm, miễn nhiệm và cách chức, sau khi tiến hành thống nhất với thường trực Hội đồng nhân dân cùng cấp. 

Chánh án toà án quân sự quân khu, Chánh án toà án quân sự khu vực và tương đương do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao bổ nhiệm, miễn nhiệm và cách chức. Sau khi đạt được sự thống nhất với Bộ trưởng Bộ quốc phòng. Một nhiệm kỳ của Chánh án tòa án quân sự và Chánh án tòa án nhân dân địa phương là năm (05) năm.  

Đối với Chánh án tòa án nhân dân địa phương thì sẽ chịu trách nhiệm báo cáo công tác trước Hội đồng nhân dân cùng cấp, và trả lời chất vấn của đại biểu hội đồng nhân dân.  

Tìm hiểu về tiêu chuẩn trở thành Chánh án Tòa án nhân dân tối cao

Những tiêu chuẩn của chức danh Chánh án Tòa án nhân dân tối cao theo Quy định 214-QĐ/TW năm 2020 như sau: 

  • Bảo đảm tất cả các tiêu chuẩn chung của Uỷ viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư hay Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương. Cần có những phẩm chất, năng lực gồm: có trình độ cao, am hiểu sâu sắc về hệ thống pháp luật Việt Nam, pháp luật và thông lệ quốc tế. Đồng thời đủ tiêu chuẩn chức danh Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao. 
  • Năng lực cụ thể hoá và tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước hiệu quả trong lĩnh vực được phân công, có năng lực xây dựng pháp luật. 
  • Là Uỷ viên chính thức Ban Chấp hành Trung ương trọn vẹn từ 01 nhiệm kỳ trở lên.  
  • Sở hữu kinh nghiệm trong lãnh đạo và chỉ đạo hoạt động của các cơ quan tư pháp, khách quan, công tâm trong chỉ đạo công tác xét xử.
  • Đã có kinh nghiệm và hoàn thành tốt các nhiệm vụ ở chức vụ quản lý, lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh hoặc lãnh đạo các ban, bộ, ngành tại Trung ương.  
Điều kiện để làm chánh án là gì? 
Điều kiện để làm chánh án là gì?

Nhiệm vụ và quyền hạn của chánh án tòa án là gì?

Chánh án được chia thành hai nhóm nhiệm vụ khác nhau. Cụ thể đó là: 

Nhiệm vụ của nhóm đứng đầu cơ quan xét xử

  • Tiến hành tổ chức các buổi xét xử các vụ án của Tòa án 
  • Phân công Phó Chánh án Tòa án, Hội thẩm giải quyết, Thẩm phán xét xử vụ án hình sự. Phân công thư ký tòa án và thanh tra viên thẩm định hồ sơ. 
  • Kiểm tra tuyên án của Thẩm phán đúng với quy định pháp luật không. 
  • Thay đổi về Thẩm phán, Hội thẩm giải quyết, thư ký tòa án nếu có tình huống đặc biệt xảy ra trong thời gian xử án.  
  • Đưa ra quyết định thi hành án hoặc hoãn chấp hành án tù. 
  • Ban hành, chỉ đạo các dự thảo điều luật, dự thảo nghị quyết do Tòa án nhân dân tối cao trình với Quốc hội.  
  • Trình lên Quốc hội phê chuẩn bổ nhiệm hoặc bãi chức thẩm phán tòa án, trình nhà nước bổ nhiệm hoặc bãi chức phó chánh án tòa án.  
  • Chỉ đạo tổng kết những vụ xét xử, đưa ra những phương án mới trong việc ban hành, xây dựng Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao. Nhằm đảm bảo sự thống nhất giữa các tòa án địa phương và tòa án nhân dân tối cao. 
  • Tổ chức kiểm tra thực hiện biên chế, quản lý và sử dụng ngân sách, quản lý cán bộ, cơ sở vật chất ở Tòa án nhân dân.
  • Tổ chức nhiều chương trình nhằm đào tạo và bồi dưỡng Thẩm phán, Hội thẩm và những chức danh khác tại Tòa án nhân dân.

Nhiệm vụ của nhóm tiến hành xét xử tố tụng

  • Đưa ra quyết định đối với việc thay đổi hoặc thực thi tạm giam và xử lý vật chứng. 
  • Quyết định việc chuyển vụ án tới các tòa án khác
  • Cung cấp, thu hồi giấy chứng nhận luật sư bào chữa 
  • Quyết định vấn đề thủ tục rút gọn  
  • Tổ chức hoạt động tố tụng khác thuộc quyền hạn tòa án, Chánh án và phó chánh án cần phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về những quyết định của mình đúng với pháp luật của Việt Nam. 
Công việc của chánh án   
Công việc của chánh án

Kết luận

Trên đây là nội dung giải đáp chánh án là gì và những thông tin có liên quan. Để hiểu chi tiết hơn, các bạn vui lòng tham khảo tại trang web luatdaibang.net của Luật Đại Bàng. Chuyên gia của chúng tôi sẽ sẵn sàng tư vấn Pháp Luật và hỗ trợ các vấn đề pháp lý cho bạn nhé.