Án phí dân sự là khoản chi phí bắt buộc mà các bên trong một vụ án phải nộp để Toà án xử lý và giải quyết tranh chấp. Việc hiểu rõ các loại án phí giúp bạn nắm vững quyền và nghĩa vụ khi tham gia tố tụng và tránh được các rủi ro pháp lý không đáng có. luatdaibang.net sẽ giải đáp chi tiết định nghĩa, mức thu theo quy định mới nhất và các trường hợp được miễn, giảm án phí để bạn tham khảo.
Định nghĩa và phân loại án phí dân sự
Án phí dân sự là khoản tiền mà đương sự phải nộp khi Toà án giải quyết vụ án dân sự và ban hành bản án hoặc quyết định có hiệu lực pháp luật. Đây là một phần trong các loại án phí mà pháp luật quy định, bao gồm: án phí dân sự, án phí hình sự và án phí hành chính.
Theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, phí xét xử dân sự được phân loại dựa vào các tiêu chí sau.
Theo từng loại vụ án
Án phí dân sự bao gồm các loại án phí liên quan đến tranh chấp về dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động và các vụ án dân sự trong các vụ án hình sự.
Theo giá ngạch
- Án phí không có giá ngạch: Áp dụng cho các vụ án mà yêu cầu không liên quan đến tiền hoặc tài sản có thể định giá. Ví dụ: Tranh chấp ly hôn, cấp dưỡng, quyền sử dụng đất không có giá trị cụ thể.
- Án phí có giá ngạch: Áp dụng khi yêu cầu liên quan đến tiền hoặc tài sản có thể định giá. Ví dụ: Tranh chấp hợp đồng, chia thừa kế, bồi thường thiệt hại tài sản.
Theo trình tự giải quyết
- Án phí sơ thẩm: Áp dụng khi Toà án xét xử lần đầu
- Án phí phúc thẩm: Áp dụng khi vụ án được xét xử lại ở cấp phúc thẩm.
Mức thu án phí dân sự mới nhất
Theo quy định tại Danh mục án phí, lệ phí Tòa án kèm theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, mức thu phí xét xử dân sự được phân loại theo từng loại tranh chấp và giá ngạch, cụ thể như sau:
Phí xét xử dân sự sơ thẩm và không có giá ngạch
- Tranh chấp về dân sự, hôn nhân, gia đình, lao động: 300.000 đồng
- Tranh chấp về kinh doanh hoặc thương mại: 3.000.000 đồng
Phí xét xử dân sự sơ thẩm và có giá ngạch
- Dưới hoặc bằng 6.000.000 đồng: 300.000 đồng.
- Từ trên 6.000.000 đồng đến 400.000.000 đồng: 5% tổng giá trị tài sản tranh chấp.
- Từ trên 400.000.000 đồng đến 800.000.000 đồng: 20.000.000 đồng + 4% giá trị tài sản vượt 400.000.000 đồng.
- Từ trên 800.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng: 36.000.000 đồng + 3% giá trị tài sản vượt 800.000.000 đồng.
- Từ trên 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng: 72.000.000 đồng + 2% giá trị tài sản vượt 2.000.000.000 đồng.
- Trên 4.000.000.000 đồng: 112.000.000 đồng + 0,1% giá trị tài sản vượt 4.000.000.000 đồng.
Phí xét xử dân sự phúc thẩm
- Tranh chấp về dân sự, hôn nhân, gia đình, lao động: 300.000 đồng
- Tranh chấp về kinh doanh và thương mại: 2.000.000 đồng
Một số trường hợp được miễn, giảm phí xét xử dân sự
Thẩm phán hoặc Hội đồng xét xử sẽ xem xét và quyết định việc miễn, giảm án phí trong quá trình giải quyết vụ án dựa vào quy định pháp luật để bảo vệ quyền lợi của những người có hoàn cảnh khó khăn.
Những trường hợp được miễn án phí dân sự sơ thẩm
Theo quy định tại Điều 12 Nghị quyết số 326, các đối tượng sau đây được miễn phí xét xử dân sự sơ thẩm:
- Người lao động khởi kiện đòi các quyền lợi như tiền lương, trợ cấp mất việc làm, bảo hiểm xã hội, tiền bồi thường tai nạn lao động, hoặc đòi bồi thường vì bị sa thải trái pháp luật.
- Người yêu cầu bồi thường thiệt hại liên quan đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm hoặc uy tín.
- Các cá nhân thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người khuyết tật, người có công với cách mạng và đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã, địa phương đặc biệt khó khăn.
- Trẻ em dưới 16 tuổi, được định nghĩa theo quy định tại Luật Trẻ em.
- Người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên, được định nghĩa theo Luật Người cao tuổi
- Người khuyết tật thuộc các dạng khuyết tật vận động, nghe, nói, nhìn, thần kinh, tâm thần, trí tuệ.
- Khu vực đặc biệt khó khăn: Áp dụng cho những xã được liệt kê theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
- Thân nhân liệt sĩ, bao gồm cha mẹ, vợ/chồng, con cái, hoặc người nuôi dưỡng liệt sĩ khi còn nhỏ.
Trường hợp được giảm phí xét xử dân sự
Theo Điều 13 Nghị quyết số 326, người gặp sự kiện bất khả kháng và không đủ khả năng tài chính để nộp án phí có thể được giảm 50% mức án phí phải nộp, nếu có xác nhận của Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú.
Thủ tục miễn, giảm phí xét xử dân sự
Người có nhu cầu miễn hoặc giảm án phí cần nộp đơn yêu cầu cho Tòa án có thẩm quyền kèm theo các tài liệu chứng minh. Đơn cần có thông tin như: ngày tháng, họ tên, địa chỉ, lý do và căn cứ yêu cầu miễn, giảm. Thẩm quyền xét đơn thuộc Thẩm phán của Tòa án cấp sơ thẩm hoặc phúc thẩm, tùy theo từng vụ án.
Việc hiểu rõ án phí dân sự giúp bạn nắm bắt được các quy định pháp lý quan trọng trong quá trình tham gia tố tụng. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hoặc hỗ trợ pháp lý, Luật Đại Bàng cung cấp các dịch vụ pháp lý chuyên sâu, từ tư vấn luật dân sự đến giải quyết tranh chấp, giúp bạn bảo vệ quyền lợi một cách tốt nhất.
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.net
- Email: ceohoangvanminh@gmail.com
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam