Chưa Ly Hôn Có Đăng Ký Kết Hôn Được Không Theo Quy Định

Trong thực tế, không ít trường hợp một người đang trong cuộc hôn nhân hợp pháp nhưng vì nhiều lý do muốn kết hôn với người khác. Câu hỏi thường gặp là: chưa ly hôn có đăng ký kết hôn được không? Pháp luật Việt Nam quy định rất rõ ràng về điều kiện kết hôn, trường hợp cấm kết hôn và hậu quả nếu vi phạm. Bài viết này, Luật Đại Bàng sẽ phân tích chi tiết dựa trên Luật Hôn nhân & Gia đình 2014 và các văn bản liên quan, giúp bạn hiểu đúng để tránh rủi ro pháp lý.

Quy định pháp luật về điều kiện kết hôn hiện nay

Theo Điều 8 Luật Hôn nhân & Gia đình 2014, nam và nữ muốn kết hôn phải đáp ứng đủ các điều kiện:

  • Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên.
  • Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định.
  • Không bị mất năng lực hành vi dân sự.
  • Không thuộc các trường hợp cấm kết hôn.

Trong các trường hợp bị cấm, khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân & Gia đình 2014 quy định rõ: cấm người đang có vợ hoặc có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác. Như vậy, khi hôn nhân chưa chấm dứt bằng bản án hoặc quyết định ly hôn có hiệu lực pháp luật, người đó vẫn được coi là đang có vợ/chồng hợp pháp.

Pháp luật cấm người đang có vợ/chồng mà kết hôn hay chung sống như vợ chồng với người khác
Pháp luật cấm người đang có vợ/chồng mà kết hôn hay chung sống như vợ chồng với người khác

Vậy chưa ly hôn có đăng ký kết hôn được không? Giải đáp 

Không được phép. Người chưa ly hôn mà đăng ký kết hôn với người khác sẽ vi phạm pháp luật, bởi điều kiện kết hôn chỉ áp dụng với người độc thân hoặc đã ly hôn hợp pháp.

Cơ quan đăng ký hộ tịch (UBND cấp xã nơi cư trú) khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký kết hôn sẽ kiểm tra tình trạng hôn nhân. Nếu người nộp hồ sơ vẫn có tên trong sổ hộ tịch là vợ/chồng hợp pháp, cơ quan này sẽ từ chối đăng ký.

Lưu ý người chưa ly hôn mà đăng ký kết hôn với người khác sẽ vi phạm pháp luật
Lưu ý người chưa ly hôn mà đăng ký kết hôn với người khác sẽ vi phạm pháp luật

Hậu quả pháp lý nếu chưa ly hôn mà vẫn đăng ký kết hôn

Trường hợp cố tình khai báo sai để đăng ký kết hôn hoặc tổ chức hôn lễ mà chưa ly hôn, có thể dẫn đến những hệ quả nghiêm trọng sau:

  1. Kết hôn trái pháp luật: Nếu chưa ly hôn mà vẫn kết hôn, hôn nhân này có thể bị Tòa án tuyên bố vô hiệu theo Điều 10 Luật Hôn nhân & Gia đình 2014.
  2. Trách nhiệm hành chính: Theo Nghị định 82/2020/NĐ-CP, người đang có vợ/chồng mà kết hôn với người khác có thể bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
  3. Trách nhiệm hình sự: Nếu hành vi “chưa ly hôn mà kết hôn” dẫn đến hậu quả nghiêm trọng (ví dụ: làm gia đình người khác tan vỡ, gây thương tích hoặc nghiêm trọng hơn), người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng theo Điều 182 Bộ luật Hình sự 2015, với mức phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc phạt tù đến 3 năm.

Tại sao cần ly hôn hợp pháp trước khi kết hôn với người khác?

Việc chấm dứt hôn nhân chỉ được pháp luật công nhận khi có bản án hoặc quyết định ly hôn có hiệu lực của Tòa án. Chỉ khi đó, tình trạng hôn nhân của bạn mới được cập nhật là “độc thân” trong sổ hộ tịch và mới có quyền đăng ký kết hôn hợp pháp.

Ly hôn hợp pháp đảm bảo:

  • Quyền lợi về tài sản, con chung được giải quyết rõ ràng.
  • Tư cách pháp lý của bạn không còn ràng buộc hôn nhân trước.
  • Hôn nhân mới được công nhận và bảo vệ hợp pháp.

Hướng giải quyết cho trường hợp muốn kết hôn nhưng chưa ly hôn

Nếu đang trong tình trạng hôn nhân nhưng muốn kết hôn với người khác, bước đầu tiên là làm thủ tục ly hôn. Thủ tục này bao gồm:

  • Chuẩn bị đơn xin ly hôn và hồ sơ theo quy định.
  • Nộp tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
  • Tham gia quá trình hòa giải, xét xử hoặc công nhận thuận tình ly hôn.
  • Chỉ khi có bản án/quyết định ly hôn có hiệu lực, bạn mới được đăng ký kết hôn với người khác.

Câu hỏi thường gặp

Nếu chưa có quyết định ly hôn mà sống chung với người khác thì sao?

Trường hợp này cũng bị coi là vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng, có thể bị xử phạt hành chính hay là hình sự nếu gây hậu quả.

Chưa có quyết định ly hôn mà sống chung với người khác sẽ bị xử phạt
Chưa có quyết định ly hôn mà sống chung với người khác sẽ bị xử phạt

Có thể đăng ký kết hôn ở nơi khác để tránh bị phát hiện chưa ly hôn không?

Không. Tình trạng hôn nhân được quản lý tập trung trong hệ thống hộ tịch, vì vậy dù ở địa phương nào, cơ quan đăng ký cũng có thể kiểm tra.

Hôn nhân thứ hai có được công nhận khi hôn nhân đầu chưa ly hôn?

Không. Hôn nhân đó sẽ bị coi là vô hiệu và không phát sinh quyền, nghĩa vụ vợ chồng theo pháp luật.

Từ những phân tích trên, có thể khẳng định rằng chưa ly hôn thì không được đăng ký kết hôn với người khác. Mọi hành vi kết hôn khi hôn nhân trước chưa chấm dứt đều bị coi là trái pháp luật, có thể bị xử phạt và thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự.

Để đảm bảo quyền lợi hợp pháp và tránh rủi ro, nếu bạn đang trong tình huống này, hãy hoàn tất thủ tục ly hôn trước khi đăng ký kết hôn mới. Luật Đại Bàng với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm sẵn sàng tư vấn, hỗ trợ bạn trong việc giải quyết ly hôn và các thủ tục ly hôn liên quan một cách nhanh chóng, đúng quy định.