Mức Phụ Cấp Nuôi Con Sau Ly Hôn Theo Quy Định Pháp Luật

Khi cha mẹ ly hôn, con cái luôn là đối tượng chịu ảnh hưởng lớn nhất. Để đảm bảo quyền lợi cho trẻ, pháp luật Việt Nam quy định rõ trách nhiệm cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn. Vậy ai là người có nghĩa vụ cấp dưỡng, mức phụ cấp nuôi con sau ly hôn được xác định thế nào và cha, mẹ phải thực hiện nghĩa vụ này đến bao nhiêu tuổi của con? Hãy cùng Luật Đại Bàng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Đối tượng nào có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn?

Theo Điều 82 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, sau khi ly hôn:

• Người không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
• Nghĩa vụ cấp dưỡng không phụ thuộc vào khả năng tài chính của người đó, bởi đây là trách nhiệm bắt buộc nhằm đảm bảo quyền được nuôi dưỡng, chăm sóc của con.

Ví dụ: Nếu Tòa án giao quyền trực tiếp nuôi con cho mẹ, thì cha sẽ có nghĩa vụ cấp dưỡng (và ngược lại).

Quy định về mức phụ cấp nuôi con sau ly hôn cụ thể hiện nay

Pháp luật hiện hành không ấn định một mức cấp dưỡng cố định mà căn cứ vào nhiều yếu tố để xác định. Cụ thể:

1. Nguyên tắc xác định mức cấp dưỡng

• Căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng.
• Dựa trên nhu cầu thiết yếu của con (ăn, mặc, học tập, y tế, sinh hoạt…).
• Do cha mẹ thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì Tòa án sẽ quyết định.

2. Có mức cấp dưỡng tối thiểu không?

Pháp luật không quy định mức tối thiểu cụ thể, nhưng trong thực tiễn xét xử, Tòa thường tham khảo:

• Mức thu nhập bình quân tại địa phương.
• Chi phí sinh hoạt thực tế của trẻ theo từng độ tuổi.

Ví dụ: Ở các thành phố lớn, mức cấp dưỡng có thể dao động 2 – 5 triệu đồng/tháng/con hoặc cao hơn, tùy vào thu nhập và điều kiện kinh tế của cha, mẹ. Ở nông thôn, mức cấp dưỡng thường thấp hơn nhưng vẫn phải đảm bảo nhu cầu cơ bản của trẻ.

3. Có thể thay đổi mức cấp dưỡng không?

Điều 116 Luật HNGĐ 2014 cho phép: Khi có sự thay đổi hoàn cảnh kinh tế (người cấp dưỡng mất việc, thu nhập tăng/giảm, con có nhu cầu đặc biệt…) thì cha mẹ hoặc người giám hộ có quyền yêu cầu Tòa án điều chỉnh mức cấp dưỡng.

Bố mẹ sau ly hôn phải cấp dưỡng cho con tới năm bao nhiêu tuổi?

Theo Điều 82 và 110 Luật HNGĐ 2014, nghĩa vụ cấp dưỡng kéo dài:

• Đến khi con đủ 18 tuổi.
• Nếu con từ đủ 18 tuổi nhưng không có khả năng lao động, không có tài sản tự nuôi sống mình (ví dụ: con bị bệnh nặng, khuyết tật), thì cha, mẹ vẫn phải tiếp tục cấp dưỡng.

Điều này thể hiện tính nhân văn, nhằm đảm bảo con có điều kiện phát triển và sinh sống ổn định ngay cả khi cha mẹ không còn chung sống.

Xử lý khi bố hay mẹ không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng

Trên thực tế, có nhiều trường hợp cha hoặc mẹ trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng. Trong tình huống này:

• Người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự buộc người kia thực hiện.
• Nếu cố tình trốn tránh, có thể bị xử phạt hành chính hoặc thậm chí bị xử lý hình sự về tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng theo Điều 186 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017).

Như vậy, mức phụ cấp nuôi con sau ly hôn không được quy định con số cụ thể mà tùy thuộc vào điều kiện kinh tế của cha, mẹ và nhu cầu thiết yếu của con. Thông thường, nghĩa vụ cấp dưỡng kéo dài đến khi con đủ 18 tuổi, hoặc lâu hơn nếu con mất khả năng lao động và tự nuôi sống.

Ví dụ minh họa về mức cấp dưỡng sau ly hôn

Để bạn đọc hình dung rõ hơn, dưới đây là bảng minh họa mức cấp dưỡng theo thu nhập của người phải cấp dưỡng (chỉ mang tính tham khảo, Tòa án sẽ xem xét cụ thể từng trường hợp):

Thu nhập bình quân hàng tháng của cha/mẹ	Số con phải cấp dưỡng	Mức cấp dưỡng hợp lý (ước lượng)
10 – 15 triệu đồng	01 con	2 – 3 triệu đồng/tháng
15 – 25 triệu đồng	01 con	3 – 5 triệu đồng/tháng
25 – 40 triệu đồng	02 con	4 – 7 triệu đồng/tháng/con
Trên 40 triệu đồng	02 – 03 con	6 – 10 triệu đồng/tháng/con

Lưu ý: Đây chỉ là con số minh họa dựa trên thực tế một số bản án, không phải mức cố định trong luật.

Câu hỏi thường gặp về mức phụ cấp nuôi con sau ly hôn

1. Có thể cấp dưỡng theo quý hoặc năm thay vì theo tháng không?

Có. Điều 117 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 cho phép các bên thỏa thuận về phương thức cấp dưỡng: theo tháng, quý, nửa năm, một năm hoặc một lần. Nếu không thỏa thuận được thì Tòa án sẽ quyết định.

2. Nếu người có nghĩa vụ cấp dưỡng không thực hiện thì sao?

Người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự buộc thi hành. Nếu cố tình trốn tránh, người vi phạm có thể bị xử lý hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 186 Bộ luật Hình sự 2015.

3. Có thể yêu cầu tăng hoặc giảm mức cấp dưỡng không?

Có. Khi hoàn cảnh kinh tế của cha/mẹ thay đổi (mất việc, tăng thu nhập, con có nhu cầu đặc biệt), các bên hoặc người giám hộ có quyền yêu cầu Tòa án điều chỉnh mức cấp dưỡng.

4. Người có nghĩa vụ cấp dưỡng đã lập gia đình mới, có con riêng thì nghĩa vụ với con cũ thế nào?

Dù có gia đình mới, người đó vẫn phải tiếp tục cấp dưỡng cho con chung từ cuộc hôn nhân trước. Đây là nghĩa vụ bắt buộc, không thể từ chối.

Nếu bạn gặp khó khăn trong việc xác định mức cấp dưỡng phù hợp hoặc muốn yêu cầu điều chỉnh nghĩa vụ trong thủ tục ly hôn, hãy liên hệ với Luật Đại Bàng để được tư vấn và hỗ trợ pháp lý toàn diện.