Tội Sản Xuất Hàng Giả Đi Tù Bao Nhiêu Năm? Quy Định Mới 2025

Sản xuất và buôn bán hàng giả được quy định là tội danh trong Bộ luật hình sự 2015 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017), với hình phạt nghiêm khắc có thể lên đến 15 năm tù. Trong bài viết này, luật sư Luật Đại Bàng sẽ tư vấn và làm rõ các quy định pháp luật liên quan đến tội sản xuất hàng giả.

Hàng giả là gì?

Theo quy định pháp luật Việt Nam (Điều 3 Nghị định 98/2020/NĐ-CP), hàng giả được hiểu là những loại hàng hóa không đạt tiêu chuẩn chất lượng, có dấu hiệu giả mạo về nguồn gốc, nhãn hiệu, hoặc công dụng nhằm lừa dối người tiêu dùng và thu lợi bất chính. Các loại hàng giả bao gồm:

1. Hàng giả về chất lượng và công dụng: Hàng hóa không có giá trị sử dụng hoặc giá trị sử dụng không đúng với bản chất tự nhiên, tên gọi và công dụng của sản phẩm.
2. Giả mạo nhãn hiệu, bao bì hàng hóa: Sử dụng tên, địa chỉ thương nhân khác trên nhãn hoặc bao bì để giả mạo nguồn gốc hàng hóa.
3. Giả mạo sở hữu trí tuệ: Hàng hóa có nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý trùng hoặc khó phân biệt với hàng thật mà không được phép của chủ sở hữu.
4. Tem, nhãn, bao bì hàng hóa giả: Bao gồm các loại tem chống giả, nhãn mác có nội dung sai lệch về nguồn gốc, nơi sản xuất.

Phân tích chi tiết quy định về tội sản xuất hàng giả

1. Điều 192 Bộ luật Hình sự 2015 (Sửa đổi, bổ sung 2017): Tội sản xuất, buôn bán hàng giả

Điều 192 xử lý hành vi sản xuất hoặc buôn bán hàng giả nhằm thu lợi bất chính và gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

Khung hình phạt

• Khung 1: Phạt tiền từ 100 triệu đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm đối với hành vi buôn bán hàng giả có giá trị tương đương từ 30 triệu đồng trở lên hoặc gây hậu quả nghiêm trọng.
• Khung 2: Phạt tù từ 5 năm đến 10 năm nếu hành vi có tổ chức, chuyên nghiệp, thu lợi bất chính từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng, hoặc gây thiệt hại tài sản từ 500 triệu đồng đến dưới 1,5 tỷ đồng.
• Khung 3: Phạt tù từ 7 năm đến 15 năm nếu thu lợi bất chính từ 500 triệu đồng trở lên hoặc gây thiệt hại tài sản từ 1,5 tỷ đồng trở lên.

Hình phạt bổ sung

Người phạm tội có thể bị:

• Phạt tiền từ 20 triệu đến 50 triệu đồng.
• Cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc hành nghề từ 1 năm đến 5 năm.
• Tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

2. Điều 193 Bộ luật Hình sự: Tội sản xuất hàng giả là thực phẩm

Điều này tập trung vào hành vi sản xuất hàng giả liên quan đến thực phẩm và phụ gia thực phẩm.

Khung hình phạt

• Khoản 1: Phạt tù từ 2 năm đến 5 năm đối với hành vi sản xuất thực phẩm giả lần đầu hoặc không gây hậu quả nghiêm trọng.
• Khoản 2: Phạt tù từ 5 năm đến 10 năm nếu phạm tội có tổ chức, tái phạm nguy hiểm, thu lợi bất chính lớn hoặc gây thiệt hại tài sản đáng kể.
• Khoản 3: Phạt tù từ 10 năm đến 15 năm khi gây hậu quả nghiêm trọng như làm chết người hoặc gây thiệt hại tài sản lớn hơn.

Hình phạt bổ sung

Người phạm tội có thể bị phạt tiền từ 20 triệu đến 100 triệu đồng và cấm hành nghề nhất định trong thời gian tối đa là 5 năm.

3. Nghị định số 98/2020/NĐ-CP: Xử phạt hành chính

Nghị định này quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi liên quan đến hàng giả.

Mức xử phạt

• Phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 100 triệu đồng, tùy theo giá trị của hàng giả và mức độ vi phạm.
• Đối với các loại hàng đặc biệt như thực phẩm, thuốc chữa bệnh, mỹ phẩm,… mức phạt có thể tăng gấp đôi.

Biện pháp bổ sung

Ngoài phạt tiền, người vi phạm còn phải:

• Buộc tiêu hủy hàng hóa giả.
• Bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng.
• Cấm kinh doanh trong một thời gian nhất định.

4. Điều 198: Tội lừa dối khách hàng

Điều này xử lý các hành vi sử dụng thủ đoạn gian dối để lừa khách hàng trong mua bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ.

Khung hình phạt

• Khoản 1: Phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, hoặc cải tạo không giam giữ đến 3 năm đối với trường hợp thu lợi bất chính từ 5 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng, hoặc đã bị xử phạt hành chính nhưng tiếp tục vi phạm.
• Khoản 2: Phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng, hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm, nếu:
  • Có tổ chức.
  • Có tính chất chuyên nghiệp.
  • Dùng thủ đoạn xảo quyệt.
  • Thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng trở lên.

Hình phạt bổ sung

Người phạm tội còn có thể bị:

• Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng.
• Cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

Các điều luật trên đều nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và ngăn chặn các hành vi gian lận trong hoạt động kinh doanh. Điều luật hình sự (192 và 193) áp dụng khi hành vi đạt mức độ nghiêm trọng như gây thiệt hại lớn về sức khỏe hoặc tài sản. Trong khi đó, Nghị định số 98/2020/NĐ-CP chủ yếu xử lý các trường hợp vi phạm hành chính với mức độ nhẹ hơn.

Xử phạt hành chính đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả

Khi chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm, các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, hàng hết hạn, hàng kém chất lượng sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Xử lý hình sự đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả

Khi hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả đủ yếu tố cấu thành tội phạm, người vi phạm sẽ bị xử lý hình sự theo Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017. Cụ thể:

1. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả thông thường (Điều 192)

Khung hình phạt cơ bản (Khoản 1):

• Phạt tiền: 100 triệu đồng đến 1 tỷ đồng
• Phạt tù: 1 năm đến 5 năm

Các tình tiết định tội:

• Hàng giả trị giá từ 20 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng
• Hàng giả tương đương hàng thật trị giá từ 30 triệu đồng đến dưới 150 triệu đồng
• Hàng giả trị giá dưới 20 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt hành chính hoặc đã bị kết án về tội tương tự
• Gây tổn hại sức khỏe người khác (tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%)
• Gây thiệt hại tài sản từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng

Khung hình phạt tăng nặng (Khoản 2):

• Phạt tù: 5 năm đến 10 năm

Các tình tiết tăng nặng:

• Có tổ chức, tính chất chuyên nghiệp
• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn
• Hàng giả trị giá từ 100 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng
• Thu lợi bất chính từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng
• Làm chết người
• Gây tổn hại sức khỏe nghiêm trọng cho người khác

Khung hình phạt nghiêm khắc nhất (Khoản 3):

• Phạt tù: 7 năm đến 15 năm

Các tình tiết đặc biệt nghiêm trọng:

• Hàng giả có giá thành sản xuất từ 100 triệu đồng trở lên
• Hàng giả có giá bán từ 200 triệu đồng trở lên
• Thu lợi bất chính 500 triệu đồng trở lên
• Làm chết 2 người trở lên
• Gây thiệt hại tài sản từ 1,5 tỷ đồng trở lên

2. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm (Điều 193)

Khung hình phạt cơ bản (Khoản 1):

• Phạt tù: 2 năm đến 5 năm

Khung hình phạt tăng nặng (Khoản 2):

• Phạt tù: 5 năm đến 10 năm

Các tình tiết tăng nặng:

• Có tổ chức, tính chất chuyên nghiệp
• Phạm tội qua biên giới
• Hàng giả có giá trị cao
• Gây tổn hại sức khỏe người khác

Khung hình phạt nghiêm khắc (Khoản 3):

• Phạt tù: 10 năm đến 15 năm

Khung hình phạt đặc biệt nghiêm trọng (Khoản 4):

• Phạt tù: 15 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân
• Áp dụng khi làm chết nhiều người, gây tổn hại sức khỏe nghiêm trọng hoặc thu lợi bất chính đặc biệt lớn

3. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (Điều 194)

Khung hình phạt cơ bản (Khoản 1):

• Phạt tù: 2 năm đến 7 năm

Khung hình phạt tăng nặng (Khoản 2):

• Phạt tù: 5 năm đến 12 năm

Khung hình phạt nghiêm khắc (Khoản 3):

• Phạt tù: 12 năm đến 20 năm

Khung hình phạt đặc biệt nghiêm trọng (Khoản 4):

• Phạt tù: 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình
• Áp dụng trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng như làm chết nhiều người, thu lợi bất chính từ 2 tỷ đồng trở lên

4. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, vật nuôi (Điều 195)

Khung hình phạt cơ bản (Khoản 1):

• Phạt tiền: 100 triệu đồng đến 1 tỷ đồng
• Phạt tù: 1 năm đến 5 năm

Khung hình phạt tăng nặng (Khoản 2):

• Phạt tù: 5 năm đến 10 năm

Khung hình phạt nghiêm khắc (Khoản 3):

• Phạt tù: 10 năm đến 15 năm

Khung hình phạt đặc biệt nghiêm trọng (Khoản 4):

• Phạt tù: 15 năm đến 20 năm

Xử lý đối với pháp nhân thương mại phạm tội

Đối với pháp nhân thương mại phạm tội, tùy theo tính chất, mức độ hành vi phạm tội sẽ bị áp dụng các hình phạt từ phạt tiền đến đình chỉ hoạt động có thời hạn hoặc vĩnh viễn:

1. Đối với tội sản xuất, buôn bán hàng giả thông thường:

• Phạt tiền từ 1 tỷ đồng đến 9 tỷ đồng
• Đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 6 tháng đến 3 năm trong trường hợp nghiêm trọng

2. Đối với tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm:

• Phạt tiền từ 1 tỷ đồng đến 18 tỷ đồng
• Đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 6 tháng đến 3 năm trong trường hợp nghiêm trọng

3. Đối với tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh:

• Phạt tiền từ 1 tỷ đồng đến 20 tỷ đồng
• Đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 1 năm đến 3 năm trong trường hợp nghiêm trọng

4. Đối với tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y:

• Phạt tiền từ 1 tỷ đồng đến 15 tỷ đồng
• Đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 6 tháng đến 3 năm trong trường hợp nghiêm trọng

Các hình phạt bổ sung

Ngoài hình phạt chính, người phạm tội có thể bị áp dụng các hình phạt bổ sung:

• Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng (với cá nhân)
• Phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 300 triệu đồng (với pháp nhân thương mại)
• Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề từ 1 năm đến 5 năm
• Tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản
• Cấm kinh doanh, hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định
• Cấm huy động vốn từ 1 năm đến 3 năm

Pháp luật Việt Nam quy định rất nghiêm khắc đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, đặc biệt là các loại hàng giả có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con người như thực phẩm, thuốc chữa bệnh. Hình phạt cao nhất có thể áp dụng là tử hình đối với tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng.

Việc hiểu rõ các quy định pháp luật không chỉ giúp doanh nghiệp, cá nhân tránh vi phạm pháp luật mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người tiêu dùng và môi trường kinh doanh lành mạnh. Xem chi tiết về Luật hình sự và nhận hỗ trợ dịch vụ luật Hình sự cùng Luật Đại Bàng ngay hôm nay!