Tài sản là một trong những đối tượng được pháp luật đặc biệt bảo vệ nhằm đảm bảo trật tự, an toàn và quyền lợi hợp pháp của cá nhân, tổ chức. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn tồn tại nhiều hành vi xâm phạm đến tài sản của người khác, trong đó phổ biến là hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết về khái niệm, yếu tố cấu thành, cũng như mức xử phạt đối với tội hủy hoại tài sản theo quy định pháp luật hiện hành.
Tội hủy hoại tài sản là gì?
Tội hủy hoại tài sản là hành vi cố ý làm cho tài sản của người khác bị mất giá trị sử dụng hoặc không thể khôi phục lại được. Theo Điều 178 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), hành vi này được chia thành hai dạng:
- Hủy hoại tài sản: Làm cho tài sản bị mất hoàn toàn giá trị sử dụng, không thể khôi phục lại được.
- Cố ý làm hư hỏng tài sản: Làm giảm đáng kể giá trị sử dụng của tài sản, nhưng vẫn có thể sửa chữa hoặc khôi phục được.
Yếu tố cấu thành tội hủy hoại tài sản theo quy định bao gồm những gì?
Dưới góc độ pháp lý hình sự, để một hành vi bị coi là tội phạm thì cần phải hội đủ các yếu tố cấu thành tội phạm theo quy định của pháp luật như sau:
1. Khách thể của tội phạm
Khách thể của tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản là quyền sở hữu tài sản của tổ chức, cá nhân được pháp luật bảo vệ. Tội phạm này xâm phạm đến quan hệ sở hữu, không liên quan đến quan hệ nhân thân như các tội chiếm đoạt tài sản khác.
2. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội hủy hoại là người có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định hiện hành. Tuy nhiên, người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này, vì tội hủy hoại tài sản không được coi là tội phạm rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
3. Mặt khách quan của tội phạm
Mặt khách quan của tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản thể hiện qua hành vi cụ thể là hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản thuộc sở hữu của người khác. Hành vi hủy hoại tài sản là việc làm tài sản mất hoàn toàn giá trị sử dụng, không thể phục hồi được.
Ví dụ như: đốt xe, phá hỏng hoàn toàn máy móc, thiết bị,… Trong đó hành vi cố ý làm hư hỏng tài sản là làm cho tài sản giảm hoặc mất một phần công dụng nhưng vẫn có khả năng sửa chữa, phục hồi được như: đập vỡ kính xe, làm hỏng động cơ, xé rách quần áo,…
4. Mặt chủ quan của tội phạm
Mặt chủ quan của tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản thể hiện qua lỗi cố ý của người phạm tội. Cụ thể, người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình sẽ gây nguy hiểm cho xã hội, đồng thời thấy trước hậu quả của hành vi đó, mong muốn sẽ có hậu quả xảy ra hay tuy không mong muốn nhưng có ý thức để mặc cho hậu quả của sự việc xảy ra.
Ngoài ra, mục đích của người phạm tội là mong muốn hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác. Nếu hành vi hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản chỉ là phương tiện để đạt được mục đích khác thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tương ứng khác chứ không phải là tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản.
Tội hủy hoại tài sản bị xử phạt như thế nào theo quy định pháp luật?
Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của những người khác có thể bị xử lý hình sự với các mức hình phạt cụ thể ở từng khung như sau:
Khung 1
Áp dụng cho hành vi gây thiệt hại tài sản từ 2 triệu đồng cho đến dưới 50 triệu đồng hay là dưới 2 triệu đồng nhưng thuộc vào một trong các trường hợp như sau:
- Đã bị xử phạt hành chính về hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản mà còn vi phạm
- Đã bị kết án về tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản chưa được xóa án tích mà còn vi phạm
- Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự và an toàn xã hội
- Tài sản bị hủy hoại là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ
- Tài sản bị hủy hoại là di vật, cổ vật
Sẽ bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng – 3 năm.
Khung 2
Áp dụng cho các trường hợp phạm tội có tổ chức, gây thiệt hại cho tài sản trị có giá từ 50 triệu đồng – dưới 200 triệu đồng, tài sản là bảo vật của quốc gia, dùng chất nguy hiểm về cháy, nổ hoặc thủ đoạn nguy hiểm khác để che giấu tội phạm vì lý do công vụ của người bị hại, tái phạm nguy hiểm. Trường hợp này sẽ bị xử phạt từ 2 cho đến 7 năm tù.
Khung 3
Trường hợp người phạm tội gây thiệt hại cho tài sản có giá trị từ 200 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng, thì sẽ bị áp dụng hình phạt nghiêm khắc hơn, với mức phạt tù từ 5 năm đến 10 năm.
Khung 4
Trong trường hợp thiệt hại tài sản do hành vi phạm tội gây ra có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên, người phạm tội sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù từ 10 năm đến 20 năm. Đây là mức hình phạt cao nhất của tội danh này, thể hiện sự nghiêm trị của pháp luật đối với các hành vi gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng về tài sản.
Tội hủy hoại tài sản gây thiệt hại về vật chất cho cá nhân, tổ chức và ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng đến trật tự, an toàn xã hội. Việc nhận thức đúng đắn về các quy định pháp luật liên quan đến tội danh này sẽ giúp mỗi người nâng cao ý thức pháp lý, phòng tránh vi phạm và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bản thân.
Nếu bạn đang gặp vướng mắc pháp lý liên quan đến hành vi hủy hoại tài sản hoặc các vấn đề liên quan đến luật và thuế liên hệ ngay với Luật Đại Bàng. Đội ngũ luật sư và chuyên gia giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao của chúng tôi sẵn sàng tư vấn luật Hình sự cùng các quy định khác, hỗ trợ bạn một cách chính xác, kịp thời và hiệu quả.
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.net
- Email: ceohoangvanminh@gmail.com
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam