Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, vấn đề ô nhiễm môi trường ngày càng trở nên nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, đời sống người dân và sự phát triển bền vững của xã hội. Khi phát hiện hành vi xả thải, gây ô nhiễm môi trường, người dân hoàn toàn có quyền tố cáo, khiếu nại để yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ thủ tục, cơ quan tiếp nhận cũng như mẫu đơn đúng chuẩn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ toàn bộ quy định pháp luật mới nhất liên quan đến khiếu nại, tố cáo ô nhiễm môi trường.
Quy định về quyền khiếu nại về môi trường được
Theo Điều 162 Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Luật Khiếu nại 2011, mọi công dân, tổ chức đều có quyền:
- Khiếu nại, tố cáo hành vi gây ô nhiễm môi trường, xả thải trái phép, vi phạm quy định pháp luật về bảo vệ môi trường.
- Yêu cầu cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, xử lý và khắc phục hậu quả.
- Được bảo mật thông tin cá nhân trong trường hợp tố cáo.
- Được thông báo kết quả xử lý khiếu nại, tố cáo.
Quyền này được pháp luật bảo đảm nhằm khuyến khích người dân tham gia giám sát, góp phần nâng cao trách nhiệm bảo vệ môi trường của cá nhân và doanh nghiệp.
Cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết khiếu nại về môi trường?
Khi phát hiện hành vi gây ô nhiễm môi trường, công dân có thể gửi đơn khiếu nại, tố cáo đến các cơ quan sau:
- Ủy ban nhân dân cấp xã, huyện, tỉnh nơi xảy ra vi phạm.
- Phòng Tài nguyên và Môi trường hoặc Sở Tài nguyên và Môi trường trực thuộc địa phương.
- Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường.
- Cảnh sát môi trường (thuộc Công an nhân dân).
- Tòa án nhân dân (trường hợp khởi kiện để yêu cầu bồi thường thiệt hại).
Tùy tính chất và mức độ vi phạm, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét, xử phạt hành chính, buộc khắc phục hậu quả hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Giới thiệu mẫu đơn khiếu nại về môi trường đúng chuẩn
Người dân khi thực hiện tố cáo, khiếu nại cần soạn Mẫu đơn khiếu nại/tố cáo ô nhiễm môi trường. Nội dung cơ bản gồm:
- Quốc hiệu, tiêu ngữ.
- Thông tin người làm đơn: Họ tên, địa chỉ, số điện thoại, email (nếu có).
- Thông tin đối tượng bị khiếu nại/tố cáo: Cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp gây ô nhiễm.
- Nội dung vụ việc: Mô tả hành vi gây ô nhiễm (xả khói bụi, nước thải, tiếng ồn, chôn lấp rác thải sai quy định…).
- Hậu quả ảnh hưởng đến cộng đồng, sức khỏe, đời sống.
- Yêu cầu xử lý: Kiểm tra, xử phạt, buộc khắc phục, bồi thường.
- Cam kết, chữ ký của người làm đơn.
Người dân có thể nộp đơn trực tiếp, gửi qua đường bưu điện hoặc nộp online thông qua Cổng dịch vụ công của Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc địa phương.
Tổng hợp thủ tục khiếu nại về môi trường hiện nay
Trình tự thực hiện khiếu nại, tố cáo ô nhiễm môi trường gồm:
- Bước 1: Người dân lập đơn khiếu nại/tố cáo kèm chứng cứ (ảnh, video, nhân chứng…).
- Bước 2: Gửi đơn đến cơ quan có thẩm quyền (UBND, Sở TNMT, Cảnh sát môi trường…).
- Bước 3: Cơ quan tiếp nhận xem xét, phân loại vụ việc, tiến hành xác minh thực tế.
- Bước 4: Ban hành quyết định xử lý (xử phạt hành chính, đình chỉ hoạt động, buộc khắc phục hậu quả hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự).
- Bước 5: Thông báo kết quả cho người khiếu nại/tố cáo.
Theo Luật Khiếu nại 2011, thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu là 30 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, đối với vụ việc phức tạp có thể kéo dài nhưng không quá 45 ngày.
Câu hỏi thường gặp về thủ tục khiếu nại về môi trường
- Khiếu nại ô nhiễm môi trường có mất phí không?
→ Không. Việc khiếu nại, tố cáo ô nhiễm môi trường là quyền công dân và hoàn toàn miễn phí.
- Có thể tố cáo ô nhiễm môi trường qua điện thoại không?
→ Có. Người dân có thể gọi đến đường dây nóng của Sở Tài nguyên và Môi trường hoặc Cảnh sát môi trường để phản ánh. Tuy nhiên, việc lập đơn bằng văn bản vẫn giúp cơ quan có cơ sở xử lý chặt chẽ hơn.
- Người dân có được yêu cầu bồi thường thiệt hại khi bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm môi trường không?
→ Có. Trường hợp ô nhiễm gây thiệt hại đến sức khỏe, tài sản, người dân có quyền khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu bồi thường dân sự.
- Nếu cơ quan địa phương không xử lý, có thể gửi đơn lên cấp cao hơn không?
→ Có. Người dân có thể khiếu nại tiếp đến cơ quan cấp trên trực tiếp hoặc Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Việc tố cáo ô nhiễm môi trường không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân mà còn góp phần xây dựng cộng đồng sống an toàn, trong lành. Người dân cần nắm rõ quyền lợi, cơ quan tiếp nhận, thủ tục và mẫu đơn chuẩn để quá trình khiếu nại diễn ra thuận lợi, hiệu quả.
Nếu bạn cần hỗ trợ soạn thảo đơn, thu thập chứng cứ hoặc tư vấn thủ tục khiếu nại về môi trường, hãy liên hệ Luật Đại Bàng để được đội ngũ luật sư Luật Bảo vệ môi trường giàu kinh nghiệm đồng hành, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bạn.
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.net
- Email: [email protected]
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam