Quân Nhân Là Gì? Các Cấp Bậc Quân Nhân Chuyên Nghiệp

Quân nhân là lực lượng nòng cốt của Quân đội nhân dân Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ Tổ quốc và giữ vững an ninh quốc gia. Trong bối cảnh xã hội ngày càng quan tâm đến các ngành nghề liên quan đến quốc phòng, rất nhiều người mong muốn hiểu rõ hơn về vai trò, điều kiện và chế độ của lực lượng này.

Quân nhân là gì? Vai trò của lực lượng

Theo quy định tại Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng năm 2015, quân nhân là thuật ngữ chung dùng để chỉ những cá nhân phục vụ trong lực lượng vũ trang của quốc gia, bao gồm các chức danh như sĩ quan, hạ sĩ quan, binh sĩ và quân nhân chuyên nghiệp. Tuy nhiên, danh xưng này không áp dụng cho lực lượng công an, cảnh sát hay những người làm việc trong ngành an ninh.

Quân nhân đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các nhiệm vụ như:

• Bảo vệ Tổ quốc: Đảm bảo độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.
• Sẵn sàng chiến đấu: Tham gia huấn luyện, chuẩn bị cho các tình huống khẩn cấp.
• Thực hiện nhiệm vụ quốc tế: Hỗ trợ các hoạt động gìn giữ hòa bình theo chỉ đạo của Nhà nước.

Quân nhân không chỉ là lực lượng chiến đấu mà còn tham gia vào các hoạt động cứu hộ, cứu nạn, phòng chống thiên tai, góp phần xây dựng hình ảnh quân đội nhân dân “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà phục vụ”.

Quân nhân chuyên nghiệp là gì?

Quân nhân chuyên nghiệp là công dân Việt Nam có trình độ chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ, phục vụ lâu dài trong Quân đội nhân dân, được tuyển chọn hoặc tuyển dụng theo chức danh và được phong quân hàm quân nhân chuyên nghiệp. Hiện nay, lực lượng này được chia thành hai nhóm chính:

• Quân nhân chuyên nghiệp tại ngũ: Những người đang phục vụ trong lực lượng thường trực của Quân đội nhân dân.
• Quân nhân chuyên nghiệp dự bị: Công dân có trình độ chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ, đã đăng ký phục vụ trong ngạch dự bị của Quân đội nhân dân.

Bên cạnh đó, quân nhân chuyên nghiệp là lực lượng nòng cốt trong đội ngũ kỹ thuật, nghiệp vụ, đảm bảo công tác lãnh đạo, chỉ huy, quản lý và thực hiện các nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc:

• Vận hành và bảo trì các thiết bị quân sự hiện đại.
• Thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn như y tế, kỹ thuật, hậu cần.
• Hỗ trợ công tác huấn luyện và đào tạo trong quân đội.

Điều kiện trở thành quân chuyên nghiệp

Để trở thành quân nhân chuyên nghiệp, công dân Việt Nam cần đáp ứng các điều kiện nghiêm ngặt theo quy định tại Điều 14, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng năm 2015. Cụ thể:

Đối tượng tuyển chọn

• Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam: Trong trường hợp thay đổi tổ chức, biên chế mà chức vụ đang đảm nhiệm không còn nhu cầu bố trí sĩ quan.
• Hạ sĩ quan, binh sĩ: Đã hết thời hạn phục vụ tại ngũ hoặc đang phục vụ trong ngạch dự bị.
• Công nhân, viên chức quốc phòng: Có trình độ chuyên môn phù hợp.

Đối tượng tuyển dụng

Công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên, thường trú trên lãnh thổ Việt Nam, không thuộc các đối tượng tuyển chọn nêu trên.

Điều kiện cụ thể

• Phẩm chất, đạo đức: Có lý lịch rõ ràng, phẩm chất chính trị và đạo đức tốt, tự nguyện phục vụ quân đội.
• Sức khỏe: Đáp ứng tiêu chuẩn sức khỏe theo quy định của Bộ Quốc phòng.
• Trình độ chuyên môn: Có văn bằng, chứng chỉ chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ phù hợp với chức danh quân nhân chuyên nghiệp.
• Hình thức tuyển chọn: Xét tuyển hoặc thi tuyển. Những người tốt nghiệp đại học chính quy loại giỏi, xuất sắc hoặc có trình độ kỹ thuật cao có thể được xét tuyển trực tiếp.

Lưu ý: Bằng cấp 3 là yêu cầu tối thiểu, nhưng để trở thành quân nhân chuyên nghiệp, ứng viên cần có thêm văn bằng, chứng chỉ chuyên môn phù hợp với chức danh.

Quân nhân chuyên nghiệp có mấy cấp bậc?

Cấp bậc quân hàm của quân nhân chuyên nghiệp được quy định tại Điều 16, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng năm 2015, tương ứng với trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và mức lương. Cụ thể, quân nhân chuyên nghiệp có 7 cấp bậc quân hàm, chia thành 3 loại:

Các cấp bậc quân hàm

• Thượng tá quân nhân chuyên nghiệp (loại cao cấp).
• Trung tá quân nhân chuyên nghiệp (loại trung cấp).
• Thiếu tá quân nhân chuyên nghiệp (loại sơ cấp).
• Đại úy quân nhân chuyên nghiệp.
• Thượng úy quân nhân chuyên nghiệp.
• Trung úy quân nhân chuyên nghiệp.
• Thiếu úy quân nhân chuyên nghiệp.

Phân loại cấp bậc

• Loại cao cấp: Thượng tá quân nhân chuyên nghiệp.
• Loại trung cấp: Trung tá quân nhân chuyên nghiệp.
• Loại sơ cấp: Thiếu tá quân nhân chuyên nghiệp.

Cấp bậc quân hàm được phong dựa trên trình độ chuyên môn, thời gian phục vụ và đóng góp của quân nhân. Những người có trình độ cao (tốt nghiệp đại học trở lên) thường được xem xét phong hàm cao hơn.

Quyền lợi và nghĩa vụ của một quân nhân chuyên nghiệp

Hiện nay, song song với những nghĩa vụ và nhiệm vụ được giao, một quân nhân chuyên nghiệp sẽ được hưởng những quyền lợi rất thiết thực.

Quyền lợi

Trước hết, lực lượng này sẽ được hưởng các quyền lợi theo quy định tại Điều 6, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng năm 2015:

• Chế độ chính sách ưu đãi: Được Nhà nước bảo đảm đời sống vật chất, tinh thần, bao gồm lương, phụ cấp và các trợ cấp khác.
• Đào tạo, bồi dưỡng: Được tham gia các chương trình nâng cao trình độ chính trị, quân sự, pháp luật và chuyên môn kỹ thuật.
• Bảo hiểm xã hội: Được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định pháp luật.
• Biệt phái: Có thể được biệt phái đến các cơ quan, tổ chức ngoài quân đội, vẫn được hưởng chế độ như quân nhân tại ngũ.

Nghĩa vụ

Bên cạnh những quyền lợi, họ sẽ phải:

• Tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, Nhân dân, Đảng và Nhà nước.
• Chấp hành nghiêm chỉnh kỷ luật quân đội, mệnh lệnh cấp trên.
• Sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.
• Liên tục học tập, rèn luyện nâng cao trình độ và bản lĩnh chiến đấu.

Phân biệt giữa quân nhân chuyên nghiệp và sĩ quan

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa quân nhân chuyên nghiệp và sĩ quan. Dưới đây là bảng so sánh để làm rõ sự khác biệt:

Tiêu chí	Quân nhân chuyên nghiệp	Sĩ quan
Căn cứ pháp lý	Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng 2015	Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam 1999 (sửa đổi 2008)
Khái niệm	Công dân có trình độ chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ, phục vụ lâu dài trong quân đội	Cán bộ nòng cốt đảm nhận vai trò lãnh đạo, chỉ huy, quản lý
Vị trí, chức năng	Hỗ trợ kỹ thuật, nghiệp vụ, sẵn sàng chiến đấu	Lãnh đạo, chỉ huy, quản lý hoặc thực hiện nhiệm vụ trực tiếp
Cấp bậc cao nhất	Thượng tá quân nhân chuyên nghiệp	Đại tướng

Như vậy, có thể nhận thấy rõ ràng rằng quân nhân chuyên nghiệp tập trung vào kỹ thuật và nghiệp vụ, trong khi sĩ quan đảm nhận vai trò lãnh đạo và chỉ huy.

Chế độ chính sách cho quân nhân chuyên nghiệp

Ngoài ra, quân nhân chuyên nghiệp sẽ được hưởng các chế độ đặc thù, bao gồm:

• Lương và phụ cấp: Lương được tính dựa trên mức lương cơ sở (1.490.000 đồng/tháng từ 01/7/2019) nhân với hệ số lương. Ngoài ra, họ được hưởng các khoản phụ cấp như phụ cấp quân hàm, phụ cấp khu vực.
• Thời hạn phục vụ: Phục vụ ít nhất 6 năm và đến hạn tuổi tối đa (nam 56 tuổi, nữ 55 tuổi đối với Thượng tá). Những người có trình độ cao có thể được kéo dài thời gian phục vụ tối đa 5 năm.
• Nghỉ hưu: Quân nhân chuyên nghiệp được nghỉ hưu khi đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và hết hạn tuổi phục vụ.

Hiểu biết về quân nhân và quân nhân chuyên nghiệp giúp bạn nắm rõ vai trò của lực lượng này trong xã hội và cung cấp thông tin cần thiết nếu bạn có ý định tham gia quân đội. Để biết thêm những thông tin điều kiện tuyển chọn, cấp bậc, quyền lợi và nghĩa vụ, hãy liên hệ đến Luật Đại Bàng qua hotline: 0979.923.759 hoặc truy cập website: luatdaibang.net!