Trong các hoạt động thường ngày mỗi công dân Việt Nam đều cần sử dụng đến giấy tờ tùy thân. Vậy giấy tờ tùy thân là gì? Có phải bạn còn đang mơ hồ về loại giấy tờ được cấp từ cơ quan nhà nước này và cần thêm thông tin? Đừng lo, bài viết này Luật Đại Bàng sẽ giải đáp từ khái niệm, cách sử dụng cho đến các lưu ý khi dùng các loại giấy tờ.
Giấy tờ tùy thân là gì? Tổng hợp các loại
Đây là một loại giấy tờ được cấp phép, ban hành từ cơ quan nhà nước và những người có chuyên môn thẩm quyền. Loại giấy tờ này ra đời nhằm phục vụ công dân trong lãnh thổ Việt Nam trong việc sinh hoạt, làm việc, vui chơi, trao đổi mua bán hay các thủ tục pháp lý khác. Tuy không có bất kỳ văn bản pháp luật nào định hình cụ thể về giấy tờ tùy thân là gì nhưng mức độ phổ biến khó bàn cãi.
Chứng minh nhân dân
Đối với những ai thuộc thế hệ 9x trở về trước, chứng minh nhân dân là loại giấy tờ bắt buộc của người dân Việt Nam. Mỗi công dân đến độ tuổi quy định được cấp chứng minh thư để thực hiện quyền và nghĩa vụ theo pháp luật.
Theo Nghị định 05/1999/NĐ-CP khoản Điều 1 chứng minh thư được cấp bởi cơ quan Công an thẩm quyền ở từng địa phương mà công dân cư trú. Các đặc điểm nhận dạng hay thông tin cơ bản của mỗi người dân được chứng nhận rõ ràng bao gồm tên, ngày tháng năm sinh, thường trú, dấu vân tay,… Trên chứng minh nhân dân còn có mã số thẻ với dãy 9 số.
Căn cước công dân
Với thời đại số, nhà nước đã và đang chuyển đổi chứng minh nhân dân thành căn cước công dân để thuận tiện trong việc giao dịch trên toàn lãnh thổ. Theo Khoản 1 Điều 20, người dân Việt Nam cần ra cơ quan có thẩm quyền để tiến hành chuyển đổi, tích hợp đầy đủ thông tin các loại giấy tờ khác như hộ khẩu, chứng minh nhân dân thành căn cước công dân. Khác với chứng minh thư, mã số giấy tờ tùy thân trên thẻ căn cước bao gồm 12 số và có gắn chip trên mỗi thẻ.
Hộ chiếu
Theo Điều 2 Khoản 3 Nghị định 136/2007/NĐ-CP, hộ chiếu (hay còn gọi là passport) được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu đi lại của công dân trong việc chứng minh nhân thân và quốc tịch ở nước ngoài. Nhờ loại giấy tờ quan trọng này mà công dân Việt Nam có thể nhập cảnh, xuất cảnh một cách hợp pháp. Hộ chiếu gồm 3 loại khác nhau gồm hộ chiếu phổ thông, hộ chiếu công và hộ chiếu ngoại giao.
Visa
Rất nhiều người nhầm lẫn giữa visa và hộ chiếu là một. Tuy nhiên, visa khác hộ chiếu vì nó được gọi là thị thực nhập cảnh. Có thể hiểu, chính phủ hay người có thẩm quyền nước ngoài chứng nhận khi công dân Việt muốn xuất cảnh đến nước họ. Con dấu của từng nước mà công dân Việt Nam muốn đến sẽ được đóng vào hộ chiếu chứng nhận. Visa gồm 2 loại là di dân và không di dân.
Giấy phép lái xe
Mỗi công dân khi đủ 18 tuổi, đủ tuổi chấp hành khi tham gia giao thông đều cần giấy phép lái xe (bằng lái xe). Tùy theo phương tiện mà công dân vận chuyển thì bằng lái xe cũng khác nhau. Ví dụ, nếu công dân lái xe máy thì bằng lái xe hạng A1, lái ô tô thì cần có bằng lái xe hạng B.
Sử dụng giấy tờ tùy thân khi nào, ở đâu?
Tùy theo hoàn cảnh, ngữ cảnh mà chúng ta sử dụng giấy tờ tùy thân để xuất trình khi cần thiết. Ví dụ:
Là công dân Việt Nam phải sử dụng giấy tờ tùy thân
Mỗi công dân khi ra đường dù có phương tiện hay không phương tiện đi lại đều cần có căn cước công dân. Đây là loại giấy tờ thiết yếu có giá trị lưu hành trên toàn quốc. Trong những trường hợp cấp bách thì căn cước chính là chìa khóa để biết thêm thông tin của công dân đó. Ngoài ra, còn hỗ trợ cơ quan chức năng khi được yêu cầu xuất trình giấy tờ.
Tham gia giao thông
Khi Công an Giao thông muốn kiểm tra người tham gia giao thông hay phạt cá nhân tham gia giao thông vi phạm pháp luật cũng cần xuất trình giấy tờ. Bao gồm thẻ căn cước, bằng lái xe, cà vẹt xe, bảo hiểm xe.
Trong hành chính, học tập, vui chơi
Căn cước không thể thiếu trong các thủ tục hành chính và học tập. Ví dụ khi giao dịch hay làm thẻ ngân hàng cần có thẻ căn cước chứng minh thông tin bản thân với ngân hàng. Các giao dịch lúc này trở nên minh bạch và dễ dàng kiểm soát hơn, tránh những hành vi phi pháp. Trong những trường hợp cần thiết, khi ra sân bay cũng cần xuất trình giấy tờ.
Khi xuất cảnh, nhập cảnh
Để việc đi lại tự do giữa các nước không bị cản trở thì hộ chiếu và visa là cần có. Nên trước khi đi nước nào, trước hết bạn cần tìm hiểu xem nước đó có cần visa hay không. Vì hiện nay, có một số quốc gia không bắt buộc công dân nước khác phải có visa khi nhập cảnh. Tuy nhiên rất ít, nên trước khi đi bất kỳ quốc gia nào cần nghiên cứu thêm thông tin.
Lưu ý quan trọng khi sử dụng giấy tờ tùy thân
Một số giấy tờ rất quan trọng nên công dân cần lưu ý khi sử dụng:
- Cần bảo quản bằng cách ép plastic hoặc bao thẻ để tránh bị trầy xước, ướt làm mất thông tin trên giấy tờ.
- Luôn thận trọng với các loại giấy tờ, tránh bị rò rỉ thông tin vì có thể bị kẻ xấu lợi dụng chuộc lợi.
- Nếu Nhà nước chỉ thị thay đổi, chuyển đổi hay áp dụng luật mới trên các loại giấy tờ cần cập nhật để thực hành theo.
- Luôn thượng tôn pháp luật khi sử dụng các loại giấy tờ dù ở trong nước hay nước ngoài.
- Sử dụng giấy tờ đúng nơi, đúng lúc và đúng chức năng, nghĩa vụ của nó.
Trên đây là tóm tắt để bạn hiểu thêm về một số giấy tờ tùy thân là gì. Mong bài viết này hữu ích đến người đọc để vận hành các loại giấy tờ một cách thông minh trong đời sống hằng ngày. Nếu bạn cần hỗ trợ thêm về Luật cư trú và các bộ luật khác, hãy liên hệ Luật Đại Bàng để được tư vấn!
Hoàng Văn Minh nổi tiếng với phong cách làm việc chuyên nghiệp, tận tâm, và luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu. Với phương châm “Công lý và sự minh bạch” ông Minh không chỉ là một luật sư giỏi mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy trong hành trình bảo vệ quyền lợi pháp lý của mỗi người. Trang web Luật Đại Bàng do ông điều hành đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho nhiều người tìm kiếm sự trợ giúp và tư vấn pháp lý. Hoàng Văn Minh cam kết tiếp tục đồng hành và hỗ trợ cộng đồng bằng kiến thức và sự hiểu biết của mình, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh hơn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://luatdaibang.net
- Email: [email protected]
- Địa chỉ: 292 Đ. Nguyễn Xí, Phường 13, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, Việt Nam