Điều Kiện Xác Định Cha Mẹ Là Người Phụ Thuộc Giảm Trừ Thuế 

Tìm hiểu về người phụ thuộc trong chính sách thuế thu nhập cá nhân

Trong hệ thống thuế thu nhập cá nhân (TNCN), giảm trừ gia cảnh đóng vai trò quan trọng giúp người nộp thuế giảm bớt gánh nặng tài chính. Đặc biệt, việc xác định cha mẹ là người phụ thuộc là vấn đề nhiều người quan tâm nhưng còn nhiều băn khoăn. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các điều kiện để cha mẹ được xem là người phụ thuộc hợp pháp theo quy định hiện hành.

Điều kiện chung về người phụ thuộc

Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân và các văn bản hướng dẫn, người nộp thuế được giảm trừ gia cảnh cho bản thân và những người phụ thuộc đáp ứng các điều kiện quy định. Đối với trường hợp cha mẹ muốn được công nhận là người phụ thuộc, cần đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:

1. Điều kiện về độ tuổi hoặc sức khỏe

Cha mẹ muốn được xác định là người phụ thuộc phải thuộc một trong hai trường hợp:

Đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định (hiện tại là 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ)
Đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định (hiện tại là 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ)
  • Đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định (hiện tại là 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ)
  • Hoặc không đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ sức khỏe lao động. Trường hợp này cần có hồ sơ bệnh án, giấy tờ chứng minh từ cơ quan y tế có thẩm quyền.

2. Điều kiện về thu nhập

Cha mẹ phải có thu nhập bình quân tháng trong năm không vượt quá mức 4.400.000 đồng. Thu nhập này được tính từ tất cả các nguồn, bao gồm:

  • Tiền lương, tiền công
  • Tiền hưu trí, trợ cấp bảo hiểm xã hội
  • Thu nhập từ hoạt động kinh doanh, cho thuê tài sản
  • Thu nhập từ các khoản tiết kiệm, đầu tư tài chính
  • Các khoản thu nhập khác theo quy định

3. Điều kiện về việc đăng ký người phụ thuộc

Để được giảm trừ gia cảnh cho cha mẹ là người phụ thuộc, người nộp thuế phải thực hiện các thủ tục sau:

  • Đăng ký người phụ thuộc với cơ quan thuế theo mẫu quy định
  • Cung cấp đầy đủ hồ sơ chứng minh mối quan hệ cha mẹ-con cái và đáp ứng các điều kiện về độ tuổi, sức khỏe và thu nhập
Đăng ký người phụ thuộc với cơ quan thuế theo mẫu quy định
Đăng ký người phụ thuộc với cơ quan thuế theo mẫu quy định

Hồ sơ chứng minh cha mẹ là người phụ thuộc

Người nộp thuế cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau để đăng ký cha mẹ là người phụ thuộc:

  1. Chứng minh mối quan hệ gia đình:

    • Giấy khai sinh của người nộp thuế (bản sao công chứng)
    • Sổ hộ khẩu hoặc giấy tờ tương đương chứng minh quan hệ gia đình
  2. Chứng minh điều kiện về độ tuổi/sức khỏe:

    • Chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân của cha mẹ
    • Trường hợp cha mẹ chưa đủ tuổi nghỉ hưu: Cần có giấy tờ y tế chứng minh không đủ sức khỏe lao động
  3. Chứng minh điều kiện về thu nhập:

    • Bản cam kết thu nhập của người phụ thuộc
    • Nếu có thu nhập từ lương hưu: Cần cung cấp thông tin về mức lương hưu
    • Các chứng từ khác chứng minh thu nhập (nếu có)

Trường hợp đặc biệt cần lưu ý

Trường hợp nhiều người cùng nuôi dưỡng một người phụ thuộc

Nếu cha mẹ được nhiều con cùng nuôi dưỡng, các con phải thỏa thuận để chỉ một người đăng ký giảm trừ gia cảnh. Các con khác sẽ không được giảm trừ cho cùng một người phụ thuộc trong cùng một thời kỳ tính thuế.

Trường hợp cha mẹ nhận lương hưu

Nhiều người nhầm tưởng rằng cha mẹ nhận lương hưu không được đăng ký là người phụ thuộc. Tuy nhiên, điều kiện quan trọng là mức thu nhập bình quân tháng từ tất cả các nguồn. Nếu cha mẹ có lương hưu hoặc thu nhập khác nhưng tổng thu nhập bình quân tháng không vượt quá 4.400.000 đồng thì vẫn đủ điều kiện để được đăng ký là người phụ thuộc.

Quyền lợi khi đăng ký cha mẹ là người phụ thuộc

Khi đăng ký thành công cha mẹ là người phụ thuộc, người nộp thuế được hưởng các quyền lợi sau:

  • Được giảm trừ 4.400.000 đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc khi tính thuế TNCN
  • Giảm số thuế TNCN phải nộp hàng tháng
  • Được áp dụng giảm trừ ngay từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng (nếu đăng ký đúng thời hạn)

Thời hạn đăng ký và thay đổi thông tin

Người nộp thuế cần lưu ý các mốc thời gian quan trọng sau:

  • Đăng ký người phụ thuộc lần đầu: Thực hiện trong vòng 3 tháng kể từ khi phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng
  • Thay đổi thông tin người phụ thuộc: Thực hiện chậm nhất là 10 ngày làm việc kể từ ngày có thay đổi
  • Hết thời hạn đăng ký: Vẫn được đăng ký nhưng chỉ được giảm trừ từ thời điểm đăng ký
Người nộp thuế cần lưu ý các mốc thời gian quan trọng
Người nộp thuế cần lưu ý các mốc thời gian quan trọng

Việc xác định cha mẹ là người phụ thuộc để được giảm trừ gia cảnh đòi hỏi đáp ứng đầy đủ các điều kiện về độ tuổi/sức khỏe, thu nhập và thủ tục đăng ký. Người nộp thuế cần tìm hiểu kỹ và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định để đảm bảo quyền lợi của mình.

Trên đây là những thông tin chi tiết về điều kiện để cha mẹ được xem là người phụ thuộc trong tính giảm trừ gia cảnh. Nếu có thắc mắc hay cần tư vấn cụ thể về trường hợp của mình, quý vị có thể liên hệ với chuyên gia tư vấn của Luật Đại Bàng tại: luatdaibang.net để được hướng dẫn kịp thời.