Đăng Kiểm Là Gì? Tìm Hiểu Chi Tiết Quy Trình Đăng Kiểm Xe

Bạn đang băn khoăn không biết đăng kiểm là gì và vì sao xe của mình cần phải đăng kiểm? Đây không chỉ là việc kiểm tra hình thức mà còn là quy trình đánh giá toàn diện tình trạng kỹ thuật, an toàn và mức phát thải của phương tiện trước khi lưu thông. Nếu bỏ qua hoặc để quá hạn đăng kiểm, chủ xe có thể đối mặt với mức phạt nặng theo quy định mới nhất. Trong bài viết này, Luật Đại Bàng cung cấp cho bạn toàn bộ thông tin quan trọng về đăng kiểm và mức xử phạt khi vi phạm.

Khái niệm đăng kiểm là gì?

Đăng kiểm là quá trình cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, đánh giá tình trạng kỹ thuật và mức độ an toàn của phương tiện cơ giới trước khi cho phép lưu hành. Hoạt động này được thực hiện theo các tiêu chuẩn do Bộ Giao thông Vận tải ban hành và được áp dụng bắt buộc trên toàn quốc.

Mục tiêu chính của đăng kiểm là đảm bảo mọi phương tiện khi tham gia giao thông đều đáp ứng các tiêu chí an toàn kỹ thuật, giảm thiểu nguy cơ tai nạn và hạn chế tác động xấu đến môi trường. Bên cạnh đó, đăng kiểm cũng là một căn cứ pháp lý quan trọng để cơ quan quản lý nhà nước giám sát chất lượng phương tiện, từ đó nâng cao ý thức chấp hành luật của chủ xe.

Vì sao cần phải đăng kiểm phương tiện?

Khi nói đến đăng kiểm, nhiều người chỉ nghĩ đây là thủ tục mang tính hình thức, nhưng thực tế, đăng kiểm mang lại nhiều giá trị thiết thực:

• Đảm bảo phương tiện đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật. 
• Cơ sở để kiểm soát khí thải và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. 
• Giúp chủ xe tránh được các khoản phạt hành chính khi bị lực lượng chức năng kiểm tra trên đường.

Ngoài ra, giấy chứng nhận đăng kiểm còn là một trong những giấy tờ bắt buộc khi phương tiện tham gia giao thông hoặc thực hiện các thủ tục liên quan đến phương tiện như sang tên đổi chủ, tham gia bảo hiểm hoặc lưu thông ra nước ngoài.

Các loại phương tiện bắt buộc phải đăng kiểm

Theo quy định hiện hành, không phải tất cả các loại xe đều phải đăng kiểm, nhưng với những phương tiện thuộc nhóm cơ giới, đặc biệt là ô tô và rơ moóc, đây là quy định bắt buộc.

Ô tô con và ô tô khách

Ô tô con, ô tô chở khách, xe taxi đều thuộc diện bắt buộc đăng kiểm định kỳ. Việc kiểm tra tập trung vào các yếu tố như hệ thống phanh, hệ thống lái, độ mòn lốp, đèn chiếu sáng, độ an toàn ghế ngồi và dây an toàn.

Xe tải và xe chuyên dụng

Ô tô con, ô tô chở khách, xe taxi đều thuộc diện bắt buộc đăng kiểm định kỳ. Việc kiểm tra tập trung vào các yếu tố như hệ thống phanh, hệ thống lái, độ mòn lốp, đèn chiếu sáng, độ an toàn ghế ngồi và dây an toàn.

Rơ moóc và sơ mi rơ moóc

Nhóm phương tiện này không tự vận hành nhưng vẫn cần đăng kiểm để đảm bảo an toàn khi lưu thông cùng đầu kéo. Các tiêu chí kiểm tra gồm kết cấu khung gầm, hệ thống phanh và khả năng kết nối an toàn với xe đầu kéo.

Quy trình đăng kiểm xe mới nhất theo nghị định 168

Trình tự thực hiện gồm 4 giai đoạn chính: tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra phương tiện, đóng phí và cấp giấy chứng nhận. Mỗi giai đoạn đều có yêu cầu cụ thể, và thời gian hoàn thành toàn bộ quy trình thường kéo dài từ 40 phút đến 1,5 giờ nếu hồ sơ hợp lệ và phương tiện đạt chuẩn ngay từ lần kiểm tra đầu tiên. Quy trình chung này được áp dụng thống nhất tại các trung tâm đăng kiểm trên toàn quốc, theo quy định của Bộ Giao thông Vận tải.

Chuẩn bị và nộp hồ sơ đăng kiểm

Trước khi đưa xe đến trung tâm đăng kiểm, chủ xe cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ bắt buộc gồm:

• Giấy đăng ký xe (bản gốc)
• Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự còn hiệu lực
• Giấy chứng nhận kiểm định cũ (nếu đăng kiểm định kỳ)
• Giấy tờ tùy thân của chủ xe hoặc người được ủy quyền

Khi đến trung tâm, bạn sẽ nộp hồ sơ tại quầy tiếp nhận, điền tờ khai đăng kiểm và được cấp phiếu thứ tự kiểm định. Việc tiếp theo bạn cần phải làm là chờ đợi đến lượt kiểm định kỹ thuật phương tiện.

Kiểm tra kỹ thuật phương tiện

Phương tiện sẽ được đưa vào khu vực kiểm định, nơi nhân viên đăng kiểm tiến hành các bước kiểm tra như:

• Hệ thống phanh, lái và giảm xóc
• Đèn chiếu sáng, đèn tín hiệu
• Độ mòn lốp và áp suất lốp
• Độ kín khít và tình trạng rò rỉ dầu, nhiên liệu
• Mức phát thải khí thải theo tiêu chuẩn môi trường
• Còi, gạt mưa và các thiết bị an toàn khác

Quy trình kiểm định kéo dài 20 – 40 phút tùy vào loại xe và tình trạng phương tiện. Nếu xe không đạt, chủ xe sẽ được thông báo lỗi và có thể sửa chữa ngay tại các gara gần đó trước khi quay lại kiểm định.

Đóng phí và cấp giấy chứng nhận đăng kiểm

Khi xe đạt tiêu chuẩn, bạn sẽ được hướng dẫn đóng lệ phí đăng kiểm và phí bảo trì đường bộ (nếu đến hạn). Sau khi thanh toán, trung tâm sẽ in giấy chứng nhận kiểm định và tem đăng kiểm dán lên kính xe.

Thời hạn đăng kiểm và mức phạt khi vi phạm 

Chủ xe cần nắm rõ chu kỳ đăng kiểm xe theo quy định hiện hành để tránh phạm luật khi lưu thông. Nếu xe quá hạn đăng kiểm, người điều khiển và chủ sở hữu sẽ bị xử phạt nghiêm khắc, tùy theo khoảng thời gian quá hạn và đối tượng vi phạm.

Thời hạn đăng kiểm định kỳ (chu kỳ đăng kiểm)

Theo quy định của Bộ Giao thông Vận tải (Thông tư 47/2024/TT-BGTVT có hiệu lực từ 01/01/2025), thời hạn đăng kiểm được phân loại như sau:

• Xe ô tô chở người (dưới 9 chỗ, không kinh doanh):
  • Lần đầu (xe mới): 36 tháng.
  • Xe sản xuất tới 7 năm: định kỳ 24 tháng.
  • Xe sản xuất từ 7 đến 20 năm: định kỳ 12 tháng.
  • Xe sản xuất trên 20 năm: định kỳ 6 tháng.
• Xe chở người (dưới 9 chỗ, có kinh doanh) và xe chở người trên 9 chỗ:
  • Không cải tạo: lần đầu 24 tháng
  • Xe sản xuất đến 5 năm: 12 tháng
  • Xe sản xuất trên 5 năm: 6 tháng
  • Có cải tạo: lần đầu 12 tháng, định kỳ 6 tháng.
• Xe tải, xe chuyên dùng, ô tô đầu kéo, rơ-moóc, sơ mi rơ-moóc:
  • Xe sản xuất tới 7 năm (tới 12 năm đối với rơ-moóc): lần đầu 24 tháng, định kỳ 12 tháng
  • Nếu có cải tạo: lần đầu 12 tháng, định kỳ 6 tháng
  • Xe chở người trên 9 chỗ sản xuất trên 15 năm hoặc xe đầu kéo trên 20 năm: đăng kiểm định kỳ mỗi 3 tháng

Mức phạt khi quá hạn đăng kiểm theo quy định hiện hành

Khi phương tiện quá hạn đăng kiểm nhưng vẫn lưu thông trên đường, người điều khiển phương tiện và chủ xe (cá nhân, tổ chức sở hữu) sẽ phải chịu mức xử phạt theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP (có hiệu lực từ 2025) như sau:

• Xe quá hạn dưới 1 tháng (ngay cả 1 ngày):
  • Người điều khiển: bị phạt từ 3.000.000 – 4.000.000 đồng, bị tước GPLX từ 1 – 3 tháng, bị trừ 2 điểm GPLX
  • Chủ xe (cá nhân): bị phạt từ 4.000.000 – 6.000.000 đồng.
  • Chủ xe (tổ chức): phạt từ 8.000.000 – 12.000.000 đồng.
• Xe quá hạn từ 1 tháng trở lên:
  • Người điều khiển: phạt 4.000.000 – 6.000.000 đồng, tước GPLX 1 – 3 tháng, trừ 2 điểm GPLX.
  • Chủ xe (cá nhân): 10.000.000 – 12.000.000 đồng.
  • Chủ xe (tổ chức): 20.000.000 – 24.000.000 đồng.

Việc quá hạn dù chỉ 1 ngày vẫn bị xử phạt theo quy định “dưới 1 tháng”, và không có bất cứ ân hạn theo ngày nào. Ngoài tiền phạt và tước GPLX, một số trường hợp vi phạm còn có thể bị tạm giữ phương tiện, tùy theo mức độ vi phạm và quyết định của cơ quan chức năng.

Đăng kiểm phương tiện bảo đảm an toàn và tuân thủ pháp luật

Đăng kiểm xe không chỉ là thủ tục bắt buộc để đảm bảo phương tiện đủ điều kiện lưu thông, mà còn là biện pháp bảo vệ an toàn cho chính bạn và mọi người. Việc nắm rõ thời hạn đăng kiểm, quy trình thực hiện, và mức xử phạt mới nhất sẽ giúp bạn chủ động hơn, tránh rơi vào tình huống vi phạm đáng tiếc.

Luật Đại Bàng khuyến nghị chủ xe nên:

• Theo dõi lịch đăng kiểm định kỳ và thực hiện sớm vài ngày so với hạn cuối.
• Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và kiểm tra tình trạng xe trước khi đưa đi đăng kiểm.
• Thường xuyên cập nhật các thay đổi pháp luật để kịp thời tuân thủ.

Hãy coi đăng kiểm là trách nhiệm và quyền lợi của mỗi chủ phương tiện, bởi đó là cách thiết thực để bảo vệ an toàn và tuân thủ pháp luật. Nếu bạn cần hỗ trợ pháp lý về đăng kiểm xe, xử lý vi phạm hoặc các vấn đề liên quan, hãy liên hệ ngay với Luật Đại Bàng qua website luatdaibang.net để được tư vấn về Bộ luật Giao thông miễn phí.