Bạo Lực Học Đường: Nguyên Nhân Và Cách Phòng Chống Hiệu Quả

Bạo lực học đường không chỉ là vấn đề giáo dục mà còn là mối quan tâm lớn của toàn xã hội. Tình trạng này bao gồm cả hành vi gây tổn hại thể chất lẫn tinh thần để lại hậu quả nghiêm trọng cho học sinh. Vậy bạo lực học đường là gì, nguyên chân và cách phòng chống ra sao? Cùng Luật Đại Bàng tìm hiểu về vấn đề này dưới góc nhìn pháp luật để kịp thời ngăn chặn và xử lý theo đúng quy định hiện hành!

Bạo lực học đường là gì?

Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, sự lan rộng của công nghệ thông tin cũng kéo theo nhiều hệ lụy, trong đó có tình trạng bạo lực trong trường học tăng đáng báo động. Chỉ vì những mâu thuẫn nhỏ trên mạng xã hội, hiểu lầm cá nhân hay mong muốn thể hiện bản thân, nhiều học sinh đã có hành vi bạo lực với bạn bè ngay trong môi trường giáo dục.

Theo khoản 5 Điều 2 Nghị định 80/2017/NĐ-CP, bạo lực học đường là các hành vi như đánh đập, ngược đãi, sỉ nhục, cô lập,… gây tổn hại nghiêm trọng về thể chất, tinh thần và nhân phẩm của học sinh trong các cơ sở giáo dục.

Nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường từ đâu?

Nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường có nhiều yếu tố khác nhau, nhưng chủ yếu xuất phát từ các tác động chính là do bản thân học sinh, gia đình, nhà trường và xã hội.

Từ bản thân học sinh

Trong giai đoạn dậy thì (khoảng 12-17 tuổi), học sinh trải qua nhiều thay đổi về thể chất và tâm lý. Đây là thời kỳ các em bắt đầu hình thành nhân cách nhưng cũng rất nhạy cảm, dễ bị tác động bởi môi trường xung quanh. Khi thiếu sự định hướng đúng đắn, các em có thể bắt chước những hành vi tiêu cực từ mạng xã hội, bạn bè hoặc các yếu tố độc hại khác, dẫn đến hành vi bạo lực.

Tâm lý tuổi mới lớn là một trong những yếu tố thường gặp khiến tình trạng bạo lực trong trường học nảy sinh. Nếu không được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, các hành vi này có thể leo thang và để lại hậu quả nghiêm trọng.

Người lớn, đặc biệt là phụ huynh và giáo viên, cần quan tâm đặc biệt đến những học sinh có nguy cơ cao trở thành đối tượng gây ra bạo lực như:

• Trẻ từng bị bỏ bê, thiếu quan tâm, dạy dỗ hoặc bị lạm dụng, sang chấn tâm lý.
• Trẻ chứng kiến hoặc tiếp xúc thường xuyên với bạo lực từ gia đình, nhà trường hay môi trường sống.
• Trẻ từng có hành vi bạo lực, có tính khí nóng nảy, thiếu khả năng kiểm soát cảm xúc.
• Trẻ có vấn đề về sức khỏe tâm thần, thường xuyên lo âu, căng thẳng hoặc trầm cảm.
• Trẻ mắc các rối loạn học tập, tăng động, giảm chú ý hoặc nhận thức kém.
• Trẻ từng tham gia vào các hành vi sai trái như sử dụng rượu, chất kích thích hoặc các tệ nạn xã hội.

Từ phía gia đình

Gia đình là yếu tố quan trọng ảnh hưởng lớn đến tâm lý và hành vi của trẻ, có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này nếu không được chăm sóc, giáo dục đúng cách.

• Cha mẹ thường sử dụng cách giáo dục bằng bạo lực thể chất hoặc lời nói gay gắt khiến trẻ dễ trở nên cáu kỉnh, phản kháng.
• Môi trường gia đình có nhiều mâu thuẫn, tranh cãi hoặc bạo lực khiến trẻ sống trong cảm giác bất an, căng thẳng.
• Thiếu sự quan tâm, theo dõi sát sao từ phụ huynh dẫn đến trẻ khó phát triển tính cách tích cực, thiếu lòng tin và sự yêu thương dành cho người khác.
• Khi trẻ không cảm nhận được sự tôn trọng và yêu thương từ gia đình, các em dễ có tâm lý tự ti, cảm thấy mình không có giá trị.
• Cha mẹ chịu nhiều áp lực từ công việc, cuộc sống, có thể vô tình trút căng thẳng lên con cái bằng cách bạo hành hoặc phạt nặng.

Từ nhà trường

Nhà trường giữ vai trò quan trọng trong việc giáo dục, phát triển kỹ năng và hình thành nhân cách cho học sinh. Tuy nhiên, khi môi trường học tập không được quản lý tốt thì tình trạng bạo lực dễ xảy ra:

• Các biện pháp kỷ luật và quản lý học sinh chưa nghiêm túc, không hiệu quả.
• Tỷ lệ học sinh bỏ học cao, dễ khiến các em trở thành nạn nhân hoặc người gây ra bạo lực.
• Những tổn thương tinh thần hoặc tâm lý do môi trường học tập gây ra cũng góp phần làm gia tăng hành vi bạo lực.

Từ cộng đồng và xã hội

Môi trường xã hội và cộng đồng sống xung quanh cũng ảnh hưởng lớn đến hành vi của học sinh:

• Cộng đồng gặp khó khăn về kinh tế, thiếu nhà ở và điều kiện sống kém sẽ tạo cảm giác chán nản, bị xã hội bỏ rơi ở trẻ từ đó có thể biểu hiện thành hành vi bạo lực để giải tỏa tâm lý.
• Cộng đồng thiếu sự gắn kết và quan tâm khiến trẻ không cảm thấy an toàn hay thuộc về nơi đó, dễ dẫn đến sự thờ ơ, lạnh nhạt và tăng nguy cơ bạo lực, tội phạm.
• Trẻ em sống trong khu vực thường xuyên có bạo lực hoặc chứng kiến các hành vi hung hãn dễ bị ảnh hưởng, có thể bắt chước và trở nên bạo lực hoặc phạm tội.
• Bên cạnh đó, trẻ chịu ảnh hưởng từ văn hóa bạo lực trên mạng xã hội, phim ảnh, trò chơi điện tử hay các phương tiện truyền thông không kiểm duyệt, khiến các em tò mò, bắt chước và hình thành xu hướng bạo lực trong thực tế.

Làm gì khi bị bạo lực trong trường học?

Sau khi đã hiểu khái niệm và nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường là gì, chắc hẳn ai cũng sẽ thắc mắc nên làm gì khi bị bạo lực? Sau đây sẽ là một số cách giải quyết mà bạn có thể tham khảo:

• Đừng giữ im lặng mà hãy chia sẻ để nhận được hỗ trợ kịp thời và ổn định tinh thần.
• Hãy ở những nơi đông người hoặc đi cùng bạn bè, hạn chế tiếp xúc và không phản ứng với kẻ bắt nạt.
• Rèn luyện sức khỏe, tham gia lớp võ tự vệ để có thể phản ứng khi cần thiết.
• Cung cấp thông tin để nhà trường và các tổ chức bảo vệ trẻ em can thiệp, xử lý nghiêm hành vi bạo lực.
• Rèn luyện sức khỏe tinh thần để không bị ảnh hưởng và ứng phó đúng cách với các tình huống nguy hiểm.

Nội dung quy định về phòng chống bạo lực học đường từ Chính phủ

Căn cứ vào Nghị định 80/2017/NĐ-CP, quy định việc phòng chống bạo lực học đường:

Biện pháp phòng chống

• Tuyên truyền nâng cao nhận thức cho học sinh, nhà trường và gia đình về tác hại của bạo lực trong trường học.
• Phát hiện, tố giác và ngăn chặn kịp thời hành vi bạo lực trong khả năng của mình.

• Trang bị kiến thức, kỹ năng phòng chống bạo lực và xâm hại cho học sinh và nhà trường.
• Công khai kế hoạch và kênh tiếp nhận thông tin bạo lực tại trường học.
• Tổ chức Kiểm tra, giám sát và xử lý thông tin liên quan đến việc bạo lực
• Áp dụng phương pháp giáo dục tích cực, không bạo lực với người học.

Biện pháp hỗ trợ học sinh có nguy cơ bị bạo lực

• Phát hiện kịp thời học sinh có nguy cơ hoặc hành vi quá khích.
• Đánh giá nguy cơ để có biện pháp hỗ trợ phù hợp.
• Tư vấn, hỗ trợ để ngăn ngừa bạo lực xảy ra.

Biện pháp can thiệp khi xảy ra bạo lực trong trường học

• Đánh giá sơ bộ tổn thương và tình trạng học sinh.
• Cung cấp hỗ trợ y tế, tư vấn và theo dõi an toàn nạn nhân.
• Thông báo gia đình và phối hợp xử lý; báo cơ quan chức năng nếu nghiêm trọng.

Bạo lực học đường gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực, vì vậy cần sự chung tay từ nhà trường, gia đình và xã hội để phòng ngừa hiệu quả. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải các vấn đề liên quan đến bạo lực hoặc cần tư vấn pháp lý, đừng ngần ngại liên hệ với https://luatdaibang.net/. Với dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên nghiệp giúp bạn giải quyết các tranh chấp. Gọi ngay hotline 0979 923 759 để được hỗ trợ tận tâm!