Hàng Hóa Là Gì? Các Thuộc Tính Của Hàng Hóa Theo Quy Định

Hàng hóa là yếu tố thiết yếu trong nền kinh tế thị trường có mặt trong mọi giao dịch và trao đổi đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu của con người và thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế. Vậy hàng hóa là gì và các thuộc tính cơ bản của nó ra sao? Bài viết này sẽ giải thích một cách chi tiết những khái niệm cơ bản về hàng hóa và các loại hàng hóa hiện nay theo quy định pháp lý.

Hàng hóa là gì?

Sản phẩm được tạo ra do lao động được gọi là hàng hóa
Sản phẩm được tạo ra do lao động được gọi là hàng hóa

Hàng hóa là sản phẩm của lao động và có thể thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người thông qua trao đổi, mua bán trên thị trường. Theo định nghĩa của Karl Marx, hàng hóa trước hết là vật có hình dạng và có thể thỏa mãn một nhu cầu nào đó của con người tùy vào tính chất của nó. Để một vật được coi là hàng hóa, cần thỏa mãn các điều kiện sau:

  • Sản phẩm của lao động: Vật đó phải được tạo ra thông qua quá trình lao động của con người.
  • Có khả năng thỏa mãn nhu cầu: Vật đó phải có công dụng nhất định, đáp ứng nhu cầu của con người.
  • Có thể trao đổi, mua bán: Vật đó phải có khả năng lưu thông trên thị trường thông qua trao đổi hoặc mua bán.

Theo Khoản 2 Điều 3 Luật Thương mại 2005, hàng hóa được phân thành hai nhóm: Các loại động sản bao gồm cả động sản hình thành trong tương lai và những vật gắn liền với đất đai

Các thuộc tính cơ bản của hàng hóa theo quy định

Hàng hóa có hai thuộc tính cơ bản là giá trị sử dụng và giá trị, tồn tại song song và ràng buộc lẫn nhau. Một vật chỉ được coi là hàng hóa khi đồng thời có cả hai thuộc tính này nếu thiếu một trong hai nó không thể gọi là hàng hóa.

Giá trị sử dụng

Giá trị sử dụng hàng hóa là việc hàng hóa thỏa mãn nhu cầu nào đó
Giá trị sử dụng hàng hóa là việc hàng hóa thỏa mãn nhu cầu nào đó

Giá trị sử dụng của hàng hóa là công dụng của hàng hóa trong việc thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người bất kể nhu cầu đó được đáp ứng trực tiếp hay gián tiếp.

Đặc điểm:

  • Mỗi hàng hóa có thể có một hoặc nhiều công dụng và các công dụng này có thể được khám phá dần qua quá trình phát triển khoa học và công nghệ
  • Giá trị sử dụng là phạm trù vĩnh viễn, gắn liền với thuộc tính tự nhiên của vật thể hàng hóa
  • Chỉ được thực hiện khi hàng hóa được sử dụng hoặc tiêu dùng (cho sản xuất hoặc tiêu dùng cá nhân) và là nội dung vật chất của cải, không phụ thuộc vào hình thức xã hội
  • Sự đa dạng, hiện đại của hàng hóa trong nền kinh tế làm cho giá trị sử dụng ngày càng phong phú và cao hơn

Giá trị hàng hóa

Giá trị hàng hóa bao gồm cả giá trị trao đổi
Giá trị hàng hóa bao gồm cả giá trị trao đổi

Để hiểu giá trị hàng hóa trước tiên chúng ta cần hiểu giá trị trao đổi. Theo lý thuyết của Karl Marx, giá trị trao đổi thể hiện mối quan hệ số lượng giữa các hàng hóa có công dụng khác nhau và chúng có thể trao đổi với nhau theo một tỷ lệ nhất định. Ví dụ 1 mét vải có thể trao đổi được với 1 yến thóc (tương đương 10kg thóc). Điều này cho thấy mặc dù vải và thóc có giá trị sử dụng khác nhau nhưng chúng vẫn có thể trao đổi với nhau vì chúng có một điểm chung: đều là sản phẩm của lao động.

Đặc điểm:

  • Giá trị là thuộc tính xã hội của hàng hóa: Giá trị của hàng hóa không chỉ là đặc điểm vật chất mà còn phản ánh quan hệ xã hội giữa những người sản xuất và trao đổi hàng hóa.
  • Giá trị là phạm trù lịch sử: Giá trị hàng hóa chỉ tồn tại trong những nền kinh tế có sản xuất và trao đổi hàng hóa. Nó không phải là một khái niệm vĩnh viễn mà phụ thuộc vào từng giai đoạn lịch sử và phương thức sản xuất.
  • Giá trị hàng hóa biểu hiện quan hệ sản xuất xã hội: Trong nền kinh tế hàng hóa quan hệ giữa những người sản xuất không còn thể hiện trực tiếp qua mối quan hệ giữa người với người, mà qua mối quan hệ giữa vật với vật. Điều này dẫn đến hiện tượng sùng bái hàng hóa trong đó hàng hóa trở thành vật có giá trị thay vì người lao động. Khi tiền tệ xuất hiện sự sùng bái hàng hóa lên đến đỉnh điểm với sự sùng bái tiền tệ nơi tiền tệ trở thành thước đo giá trị tuyệt đối của tất cả các hàng hóa.

Mối quan hệ nội tại giữa hai thuộc tính của hàng hóa

Hai thuộc tính của hàng hóa có mối quan hệ quan trọng với nhau
Hai thuộc tính của hàng hóa có mối quan hệ quan trọng với nhau

Hai thuộc tính của hàng hóa giá trị sử dụng và giá trị thể hiện sự thống nhất của các mặt đối lập cụ thể như sau:

Sự thống nhất

Cả hai thuộc tính này luôn tồn tại đồng thời trong một hàng hóa. Ví dụ nếu một vật có giá trị sử dụng (có thể thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người như thức ăn, quần áo) nhưng không có giá trị (không được tạo ra từ lao động) như không khí tự nhiên thì không phải là hàng hóa. Ngược lại nếu vật có giá trị (do lao động tạo ra) nhưng không có giá trị sử dụng (không đáp ứng nhu cầu nào của con người, như một viên đá không có ích) nó cũng không phải là hàng hóa.

Sự đối lập

  • Giá trị sử dụng của hàng hóa là khác nhau về chất lượng ví dụ như vải, sắt thép, lúa gạo đều có giá trị sử dụng khác nhau. Tuy nhiên, giá trị của tất cả các hàng hóa đều đồng nhất về chất vì tất cả đều là kết tinh của lao động tức là đều được tạo ra nhờ công sức lao động của con người.
  • Quá trình thực hiện giá trị và giá trị sử dụng cũng khác biệt. Giá trị được thực hiện trong quá trình trao đổi và được thực hiện trước còn giá trị sử dụng chỉ được thực hiện sau khi hàng hóa được tiêu dùng.

Trên đây là toàn bộ nội dung liên quan đến vấn đề hàng hóa là gì và hàng hóa có mấy thuộc tính cơ bản. Sự hiểu biết về hàng hóa cũng như các đặc điểm và thuộc tính của nó sẽ giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về các hoạt động kinh tế và mối quan hệ trong nền kinh tế thị trường. Nếu quý khách có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến tư vấn pháp luật hoặc cần tư vấn thuế, hãy liên hệ ngay với Luật Đại Bàng. Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của chúng tôi sẽ luôn sẵn sàng tư vấn, hỗ trợ và đồng hành cùng bạn để giải quyết mọi vấn đề.