Nhãn Hiệu Là Gì? Đăng Ký Nhãn Hiệu Có Quan Trọng Không?

Nhãn hiệu là một tài sản vô hình giúp khách hàng nhận diện và phân biệt sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp với các đối thủ khác trên thị trường cạnh tranh. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ nhãn hiệu là gì, có những loại nhãn hiệu nào và có cần thiết đăng ký nhãn hiệu? Luật Đại Bàng sẽ giúp bạn làm rõ khái niệm về nhãn hiệu là gì, phân loại và trả lời thắc mắc trên!

Nhãn hiệu là gì?

Theo quy định tại khoản 16 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 đã quy định về khái niệm nhãn hiệu như sau: Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hoá, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau.

Theo đó, nhãn hiệu chính là dấu hiệu giúp phân biệt hàng hóa hoặc dịch vụ của doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác trên thị trường.

Khái niệm về nhãn hiệu là gì?
Khái niệm về nhãn hiệu là gì?

Phân biệt các loại nhãn hiệu theo quy định pháp luật

Hiện nay, nhãn hiệu có nhiều cách phân loại khác nhau tùy theo tiêu chí sử dụng hoặc hình thức. Ví dụ, dựa vào hình thức nhãn hiệu, ta có thể chia thành: nhãn hiệu chữ, nhãn hiệu hình (logo), nhãn hiệu kết hợp cả chữ và hình. Ngoài ra, theo mục đích sử dụng, nhãn hiệu được chia thành hai nhóm chính: nhãn hiệu hàng hóa và nhãn hiệu dịch vụ.

  • Nhãn hiệu hàng hóa là nhãn hiệu được dùng để nhận diện sản phẩm vật chất. Ví dụ như PNJ, Doji, Thần Tài Phú Quý đây là những nhãn hiệu nổi tiếng trong lĩnh vực trang sức, vàng tây hay vàng dát mỏng.
  • Nhãn hiệu dịch vụ thường xuất hiện trên các bảng hiệu, biển quảng cáo để giúp khách hàng dễ dàng nhận biết các dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp. Ví dụ như Ngọc Dung, Kangnam, Trang Beauty là những nhãn hiệu phổ biến trong ngành làm đẹp, spa và thẩm mỹ viện.

Bên cạnh đó, dựa trên đặc điểm và phạm vi sử dụng, nhãn hiệu còn được phân loại thành 5 loại phổ biến: nhãn hiệu nổi tiếng, nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu liên kết, nhãn hiệu có chỉ dẫn địa lý.

Nhãn hiệu nổi tiếng

Nhãn hiệu nổi tiếng là nhãn hiệu được người tiêu dùng biết đến rộng rãi trên toàn lãnh thổ Việt Nam. (Trích Khoản 20 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ).

Theo Điều 75 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung có hiệu lực từ năm 2010), để đánh giá một nhãn hiệu có phải là nhãn hiệu nổi tiếng hay không, người ta sẽ dựa trên các tiêu chí sau:

  • Số lượng người tiêu dùng biết đến nhãn hiệu thông qua việc mua, sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ mang nhãn hiệu đó, cũng như qua các hoạt động quảng cáo.
  • Phạm vi địa lý mà sản phẩm hoặc dịch vụ mang nhãn hiệu đã được phân phối và lưu hành.
  • Doanh số bán hàng hoặc số lượng sản phẩm, dịch vụ đã được cung cấp mang nhãn hiệu đó.
  • Thời gian nhãn hiệu được sử dụng liên tục trên thị trường.
  • Uy tín và danh tiếng rộng rãi của sản phẩm hoặc dịch vụ mang nhãn hiệu trong cộng đồng người tiêu dùng.
  • Số quốc gia đã cấp bảo hộ cho nhãn hiệu này.
  • Số quốc gia công nhận nhãn hiệu đó là nhãn hiệu nổi tiếng.
  • Giá trị chuyển nhượng, chuyển giao quyền sử dụng hoặc giá trị góp vốn liên quan đến nhãn hiệu.
Ví dụ thực tế về các nhãn hiệu nổi tiếng
Ví dụ thực tế về các nhãn hiệu nổi tiếng

Dựa trên các tiêu chí này, những nhãn hiệu như Trung Nguyên Legend, Coca-Cola, Pepsi, Heineken, Honda, Toyota, Samsung, Apple… đều được công nhận là nhãn hiệu nổi tiếng.

Nhãn hiệu tập thể

Theo Khoản 17, Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ, nhãn hiệu tập thể là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các thành viên trong một tổ chức với hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức hoặc cá nhân khác không thuộc thành viên đó.

Ví dụ để hiểu rõ nhãn hiệu là gì:

  • Nhãn hiệu “Rượu đế Gò Đen” là nhãn hiệu tập thể, do Hội Sản xuất Rượu đế Gò Đen tại Long An làm chủ sở hữu đại diện.
  • Nhãn hiệu tập thể “Chè Thái Nguyên” được đăng ký bảo hộ từ năm 2006, với Hội Nông dân tỉnh Thái Nguyên là cơ quan chủ sở hữu.
Ví dụ về 2 nhãn hiệu tập thể
Ví dụ về 2 nhãn hiệu tập thể

Nhãn hiệu tập thể giúp khách hàng dễ dàng nhận biết nguồn gốc sản phẩm. Khi một nhãn hiệu được đăng ký dưới dạng nhãn hiệu tập thể, nó sẽ hỗ trợ các làng nghề truyền thống hoặc các đặc sản, nông sản nổi tiếng của địa phương phát triển sản xuất và tiếp cận rộng rãi hơn đến người tiêu dùng.

Nhãn hiệu chứng nhận

Nhãn hiệu chứng nhận là nhãn hiệu mà chủ sở hữu cho phép các tổ chức hoặc cá nhân khác sử dụng trên sản phẩm, hàng hóa hoặc dịch vụ của họ để xác nhận các đặc tính nhất định. Những đặc tính này có thể bao gồm: xuất xứ, nguyên liệu, vật liệu, phương pháp sản xuất, cách cung cấp dịch vụ, chất lượng, độ chính xác, độ an toàn hoặc các tiêu chí đặc biệt khác của sản phẩm hoặc dịch vụ mang nhãn hiệu. (Theo Khoản 18, Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ).

Một số nhãn hiệu chứng nhận:

  • Nhãn hiệu chứng nhận “Hàng Việt Nam chất lượng cao – Do người tiêu dùng bình chọn” được cấp ngày 24/6/2014 bởi Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao TP. Hồ Chí Minh.
  • Chứng nhận ISO 9001 (hay ISO 9001:2015) là hệ thống quản lý chất lượng được phát triển và ban hành bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) vào ngày 24/9/2015.
  • Nhãn hiệu chứng nhận “Hàng Việt Nam tin dùng” do Hiệp hội Các Nhà Bán Lẻ Việt Nam (AVR) cấp, nhằm công nhận các sản phẩm được người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng.
Ví dụ về nhãn hiệu chứng nhận tại Việt Nam
Ví dụ về nhãn hiệu chứng nhận tại Việt Nam

Nhãn hiệu liên kết

Nhãn hiệu liên kết là các nhãn hiệu do cùng một chủ sở hữu đăng ký, có thiết kế giống hoặc tương tự nhau, được sử dụng cho các sản phẩm hoặc dịch vụ cùng loại, tương tự hoặc có liên quan với nhau. (Theo Khoản 19, Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ).

Ví dụ: Tập đoàn Vingroup đã đăng ký nhiều nhãn hiệu liên kết như: Vingroup, Vinhomes, Vincom Retail, Vinpearl Golf, VinDS, Vinmec… Đây đều là những nhãn hiệu thuộc quyền sở hữu của tập đoàn.

Các doanh nghiệp Việt Nam nên chú trọng đăng ký nhãn hiệu liên kết để ngăn ngừa các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trong tương lai và bảo vệ đầy đủ quyền lợi của mình theo quy định pháp luật.

Nhãn hiệu có chỉ dẫn địa lý

Chỉ dẫn địa lý là dấu hiệu dùng để xác định sản phẩm có nguồn gốc từ một khu vực, địa phương, vùng lãnh thổ hoặc quốc gia cụ thể. (Theo Khoản 22, Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ).

Một nhãn hiệu có chứa chỉ dẫn địa lý có thể là nhãn hiệu thông thường (không bảo hộ tên địa danh), hoặc thuộc các loại nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận, hoặc chính là chỉ dẫn địa lý.

Nếu một nhãn hiệu đã được sử dụng rộng rãi như nhãn hiệu thông thường, hoặc địa danh đó không phải là nơi sản xuất sản phẩm thì dấu hiệu đó sẽ không được coi là chỉ dẫn địa lý để xác định nguồn gốc sản phẩm.

Ví dụ: nhãn hiệu “Nước mắm Phú Quốc” sử dụng dấu hiệu địa lý Phú Quốc để chỉ rõ nguồn gốc sản phẩm. Nước mắm này chỉ được sản xuất tại Phú Quốc và chỉ có ở đây mới tạo ra được hương vị và màu sắc đặc trưng riêng biệt không nơi nào có được.

Doanh nghiệp nhỏ có cần phải đăng ký nhãn hiệu không?

Câu trả lời là có. Nhãn hiệu giúp khách hàng nhận biết sản phẩm của bạn, vậy tại sao bạn không muốn họ biết đến thương hiệu công ty mình?

Khi bắt đầu kinh doanh, ai cũng mong công ty phát triển lớn mạnh. Nếu bạn chờ đến khi công ty thành công rồi mới đăng ký bảo hộ nhãn hiệu thì có thể đã quá muộn. Thị trường cạnh tranh rất khốc liệt, sản phẩm mới ra mắt có thể bị đối thủ sao chép nhanh chóng. Nếu họ đăng ký nhãn hiệu trước, bạn sẽ mất quyền sử dụng thương hiệu và mọi công sức xây dựng đều trở nên vô nghĩa. Thực tế đã có nhiều trường hợp như vậy, ví dụ như câu chuyện của Vinakansai Ninh Bình.

Doanh nghiệp cần đăng ký nhãn hiệu để bảo vệ quyền lợi
Doanh nghiệp cần đăng ký nhãn hiệu để bảo vệ quyền lợi

Ngoài ra, thương hiệu được pháp luật bảo hộ sẽ có giá trị cao hơn và tạo được lòng tin với khách hàng là điều rất quan trọng trong kinh doanh. Bên cạnh đó, chi phí đăng ký nhãn hiệu không cao, thời hạn bảo hộ lên tới 10 năm đủ để thương hiệu của bạn phát triển và trở nên nổi tiếng.

Hy vọng với những chia sẻ trên sẽ giúp bạn hiểu rõ nhãn hiệu là gì. Nếu bạn cần tư vấn pháp lý về nhãn hiệu, pháp lý về sở hữu trí tuệ hoặc các vấn đề liên quan đến luật doanh nghiệp, hãy liên hệ ngay với Luật Đại Bàng. Với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm cam kết mang đến cho bạn giải pháp nhanh chóng và hiệu quả nhất. Gọi ngay 0979 923 759 để được hỗ trợ!