Những Đối Tượng Phải Nộp Thuế Thu Nhập Cá Nhân Theo Quy Định

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là nghĩa vụ tài chính mà mỗi cá nhân có thu nhập phải thực hiện đối với Nhà nước. Tuy nhiên, không phải ai cũng nằm trong diện phải nộp thuế, và không phải khoản thu nhập nào cũng chịu thuế. Vậy những đối tượng phải nộp thuế thu nhập cá nhân gồm những ai, mức lương bao nhiêu thì phải đóng thuế, và các khoản phụ cấp nào được miễn? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ.

Ai phải nộp thuế thu nhập cá nhân?

Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007 (sửa đổi, bổ sung 2012, 2014), đối tượng nộp thuế TNCN được chia thành hai nhóm chính:

  • Cá nhân cư trú tại Việt Nam: Là người hiện diện tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong năm dương lịch hoặc có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam. Cá nhân cư trú phải nộp thuế đối với mọi khoản thu nhập phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam.
  • Cá nhân không cư trú tại Việt Nam: Là người không đáp ứng điều kiện cư trú nêu trên. Nhóm này chỉ phải nộp thuế đối với thu nhập phát sinh tại Việt Nam.

Như vậy, dù là công dân Việt Nam hay người nước ngoài, miễn có thu nhập thuộc diện chịu thuế tại Việt Nam thì đều có nghĩa vụ nộp thuế TNCN.

Có thu nhập thuộc diện chịu thuế tại Việt Nam thì đều có nghĩa vụ nộp thuế TNCN
Có thu nhập thuộc diện chịu thuế tại Việt Nam thì đều có nghĩa vụ nộp thuế TNCN

Lương bao nhiêu nộp thuế thu nhập cá nhân?

Không phải cứ có thu nhập là phải nộp thuế, bởi pháp luật đã quy định mức giảm trừ gia cảnh để bảo vệ người lao động có thu nhập thấp.

Theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, mức giảm trừ gia cảnh hiện nay là:

  • 11 triệu đồng/tháng cho bản thân người nộp thuế.
  • 4,4 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc.

Điều này có nghĩa là nếu tổng thu nhập sau khi trừ bảo hiểm, các khoản đóng góp bắt buộc, và giảm trừ gia cảnh vẫn còn vượt mức 11 triệu (hoặc cao hơn nếu có người phụ thuộc), thì cá nhân mới phải nộp thuế.

Ví dụ:

  • Người độc thân có thu nhập 12 triệu/tháng sau khi trừ bảo hiểm sẽ phải nộp thuế trên phần vượt quá 11 triệu, tức 1 triệu đồng.
  • Người có 1 con phụ thuộc thì chỉ khi thu nhập tính thuế vượt 15,4 triệu/tháng mới phải nộp thuế.
Tổng thu nhập sau khi trừ các khoản là 11 triệu phải đóng thuế
Tổng thu nhập sau khi trừ các khoản là 11 triệu phải đóng thuế

Những loại thu nhập thuộc diện phải nộp thuế thu nhập cá nhân

Pháp luật quy định rõ 10 nhóm thu nhập chịu thuế TNCN. Trong đó, phổ biến nhất bao gồm:

  • Thu nhập từ tiền lương, tiền công: Đây là nguồn thu chính của đa số người lao động, tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần.
  • Thu nhập từ kinh doanh: Áp dụng cho cá nhân có hoạt động kinh doanh, buôn bán, cung ứng dịch vụ.
  • Thu nhập từ đầu tư vốn: Tiền lãi cho vay, lợi tức cổ phần.
  • Thu nhập từ chuyển nhượng vốn: Chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp.
  • Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản: Mua bán, tặng cho nhà, đất.
  • Thu nhập từ trúng thưởng: Bao gồm xổ số, khuyến mại, trò chơi trúng thưởng.
  • Thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại.
  • Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng: Nếu có giá trị lớn và thuộc các loại tài sản quy định như bất động sản, ô tô, chứng khoán.

Mỗi loại thu nhập có cách tính thuế và mức thuế suất khác nhau, có loại áp dụng thuế suất lũy tiến từng phần, có loại áp dụng thuế suất toàn phần (như 10% hoặc 20%).

Khoản phụ cấp, trợ cấp nào không phải đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân?

Không phải tất cả khoản phụ cấp, trợ cấp từ người sử dụng lao động đều phải tính vào thu nhập chịu thuế. Theo Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC (và các văn bản sửa đổi), có một số khoản được miễn, tiêu biểu như:

Có những khoản phụ cấp, trợ cấp không phải đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân
Có những khoản phụ cấp, trợ cấp không phải đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân
  • Trợ cấp khó khăn đột xuất, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
  • Trợ cấp thai sản, ốm đau, thôi việc, mất việc làm theo quy định của Bộ luật Lao động và Luật BHXH.
  • Phụ cấp quốc phòng, an ninh, độc hại, nguy hiểm dành cho ngành nghề đặc thù.
  • Trợ cấp một lần đối với người đi làm việc ở nước ngoài.
  • Các khoản hỗ trợ trực tiếp từ Nhà nước cho đối tượng chính sách.

Những khoản này nhằm đảm bảo tính nhân văn và công bằng trong chính sách thuế, đồng thời hỗ trợ người lao động trong những trường hợp đặc biệt.

Có thể thấy, những đối tượng phải nộp thuế thu nhập cá nhân không chỉ giới hạn ở người lao động trong nước mà còn bao gồm cả người nước ngoài có thu nhập phát sinh tại Việt Nam. Tuy nhiên, không phải mọi khoản thu nhập đều chịu thuế, và mức lương phải đóng thuế phụ thuộc vào giảm trừ gia cảnh cũng như tính chất thu nhập.

Để tránh rủi ro pháp lý và đảm bảo thực hiện đúng nghĩa vụ thuế, người lao động và cá nhân có thu nhập nên nắm rõ quy định, đồng thời cập nhật các chính sách mới nhất.

Nếu bạn cần tư vấn chi tiết về cách tính thuế TNCN, mức giảm trừ gia cảnh hoặc các khoản miễn thuế cụ thể, hãy liên hệ Luật Đại Bàng – đơn vị chuyên tư vấn pháp luật thuế với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi lúc.