Không Làm Thẻ Căn Cước Có Sao Không? Lưu Ý Pháp Lý

Thẻ căn cước công dân (CCCD) là giấy tờ tùy thân quan trọng, được quy định tại Luật Căn cước công dân 2014 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 137/2021/NĐ-CP. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thắc mắc không làm thẻ căn cước có sao không, đặc biệt khi đã đủ điều kiện làm CCCD nhưng không thực hiện. Bài viết này làm rõ hậu quả pháp lý, tác động thực tế, và cách xử lý khi không làm thẻ CCCD, nhằm cung cấp thông tin toàn diện và chính xác cho cá nhân, tổ chức.

Quy định pháp luật về làm thẻ căn cước công dân

Theo Điều 17 Luật Căn cước công dân 2014, công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên có nghĩa vụ đăng ký cấp thẻ CCCD. Cụ thể:

Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên có nghĩa vụ đăng ký cấp thẻ CCCD
Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên có nghĩa vụ đăng ký cấp thẻ CCCD
  • Thời điểm làm CCCD:
    • Công dân đủ 14 tuổi phải làm CCCD lần đầu.
    • Công dân đã có chứng minh nhân dân (CMND) 9 số hoặc 12 số, hoặc CCCD cũ, cần chuyển đổi sang CCCD gắn chip trước thời hạn quy định (hiện tại là 30/6/2025, theo Công văn 3839/2024 của Bộ Công an).
  • Nơi làm CCCD: Công an cấp huyện hoặc cấp tỉnh nơi công dân đăng ký thường trú hoặc tạm trú.
  • Thời gian xử lý: Thường từ 7–15 ngày làm việc, tùy địa phương.

Việc không làm CCCD hoặc không đổi từ CMND sang CCCD khi đến hạn có thể dẫn đến một số rủi ro pháp lý và bất tiện trong cuộc sống.

Không làm thẻ căn cước có sao không?

Việc không làm thẻ CCCD hoặc chậm đổi CCCD có thể dẫn đến các hậu quả sau:

1. Xử phạt hành chính

Theo Điều 10 Nghị định 144/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự:

  • Vi phạm về đăng ký CCCD: Công dân đủ 14 tuổi nhưng không làm CCCD hoặc không đổi CCCD khi hết hạn có thể bị phạt tiền từ 300.000 đồng đến 600.000 đồng.
  • Không xuất trình CCCD khi có yêu cầu: Nếu cơ quan chức năng yêu cầu xuất trình giấy tờ tùy thân mà không có CCCD, có thể bị phạt từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng.

2. Khó khăn trong giao dịch hành chính và dân sự

CCCD là giấy tờ bắt buộc trong nhiều giao dịch, và việc không có CCCD gây ra các bất tiện sau:

  • Thủ tục hành chính: Không thể thực hiện các thủ tục như đăng ký hộ khẩu, làm hộ chiếu, đăng ký kết hôn, sang tên xe, hoặc làm giấy phép lái xe.
  • Giao dịch tài chính: Ngân hàng, tổ chức tài chính thường yêu cầu CCCD để mở tài khoản, vay vốn, hoặc thực hiện các giao dịch lớn.
  • Việc làm và học tập: Một số cơ quan, trường học yêu cầu CCCD để xác minh danh tính khi tuyển dụng hoặc nhập học.

3. Hạn chế trong việc sử dụng dịch vụ công

  • Dịch vụ công trực tuyến: Nhiều dịch vụ trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia (dichvucong.gov.vn) yêu cầu tài khoản định danh điện tử, liên kết với CCCD gắn chip. Không có CCCD sẽ hạn chế khả năng sử dụng các dịch vụ này.
  • Xác thực định danh: Các ứng dụng như VNeID (định danh điện tử) yêu cầu thông tin CCCD để kích hoạt, nếu không có CCCD, bạn không thể sử dụng các tiện ích này.

4. Rủi ro pháp lý trong các tình huống kiểm tra

Khi bị kiểm tra bởi cơ quan chức năng (Công an, cơ quan điều tra), việc không có CCCD có thể gây khó khăn trong việc xác minh danh tính, dẫn đến kéo dài thời gian xử lý hoặc nghi ngờ về nhân thân.

Việc không có CCCD có thể gây khó khăn trong việc xác minh danh tính
Việc không có CCCD có thể gây khó khăn trong việc xác minh danh tính

Cách xử lý khi chưa làm thẻ căn cước công dân

Nếu bạn chưa làm CCCD hoặc chậm đổi từ CMND sang CCCD, hãy thực hiện các bước sau để tránh rủi ro:

  1. Đăng ký làm CCCD ngay:
    • Chuẩn bị giấy tờ: Giấy khai sinh (bản chính hoặc bản sao), sổ hộ khẩu (nếu có), và CMND cũ (nếu đổi CCCD).
    • Nộp hồ sơ tại: Công an cấp huyện hoặc các điểm cấp CCCD lưu động do Công an địa phương tổ chức.
    • Lệ phí: Miễn phí cho lần cấp đầu tiên; đổi CCCD hoặc cấp lại mất khoảng 30.000–70.000 đồng, tùy trường hợp.
  2. Kiểm tra tình trạng vi phạm (nếu có):
    • Liên hệ Công an địa phương để kiểm tra xem có bị phạt do không làm CCCD hay không.
    • Nếu bị phạt, nộp phạt tại Kho bạc Nhà nước hoặc ngân hàng được chỉ định để hoàn tất nghĩa vụ.
  3. Nhờ hỗ trợ pháp lý: Nếu gặp khó khăn trong việc làm CCCD (mất giấy tờ, không có hộ khẩu), hãy liên hệ luật sư hoặc dịch vụ pháp lý để được hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ và giải quyết các vấn đề liên quan.

Lưu ý để tránh rủi ro khi không làm CCCD

  1. Thực hiện đúng thời hạn: Công dân đủ 14 tuổi nên làm CCCD ngay để tránh bị phạt và bất tiện trong giao dịch.
  2. Đổi CCCD trước thời hạn: Nếu đang sử dụng CMND hoặc CCCD cũ, hãy đổi sang CCCD gắn chip trước ngày 30/6/2025 để đảm bảo quyền lợi.
  3. Lưu giữ CCCD cẩn thận: Tránh làm mất CCCD để không phải làm thủ tục cấp lại, gây tốn kém thời gian và chi phí.
  4. Tìm hiểu quy định địa phương: Một số địa phương có lịch cấp CCCD lưu động, giúp tiết kiệm thời gian.
Tránh làm mất CCCD để không phải làm thủ tục cấp lại
Tránh làm mất CCCD để không phải làm thủ tục cấp lại

Việc không làm thẻ căn cước công dân có thể dẫn đến nhiều bất tiện và rủi ro pháp lý trong cuộc sống hàng ngày. Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc làm CCCD, xử lý vi phạm hành chính liên quan, hoặc tư vấn về các thủ tục pháp lý khác, hãy liên hệ Luật Đại Bàng.